Aktualności

105 lat temu Polska powróciła na mapy Europy i Świata

Cofnij

10 listopada 2023

Pierwszy raz odzyskanie niepodległości powszechnie upamiętniono 14 listopada 1920 r., jednak oficjalnie 11 listopada został uznany za Święto Niepodległości dopiero w 1937 r. dzięki uchwalonej przez Sejm ustawie. Po drugiej wojnie światowej, w czasie trwania Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, dzień 11 listopada nie znalazł się na liście oficjalnych świąt państwowych. Święto Niepodległości powróciło do kalendarza dopiero w 1989 r. Sprawdziliśmy, co dzieje się w miastach UMP w rocznicę odzyskania niepodległości!

Narodowe Święto Niepodległości obchodzimy dla upamiętnienia odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918 roku, po 123 latach zaborów. Dlaczego wybór padł właśnie na dzień 11 listopada? Tego dnia w 1918 r. zakończyła się Wielka Wojna. 11 listopada 1918 r. wojska niemieckie zaczęły wycofywać się z Królestwa Polskiego. W nocy żołnierze rozbroili niemiecki garnizon, który stacjonował w Warszawie. Rada Regencyjna przekazała władzę wojskową w ręce Józefa Piłsudskiego, który został Naczelnym Dowódcą Wojsk Polskich. Dzień później, 12 listopada 1918 r., Rada Regencyjna powierzyła Piłsudskiemu misję tworzenia rządu.

To był początek procesu, w którym Polska po 123 latach odzyskiwała niepodległość. I chociaż trwał wiele dni, a jeszcze więcej czasu zajęło ostatecznie ukształtowanie granic nowo powstałego państwa, ze względu na te dwa doniosłe wydarzenia - właśnie dzień 11 listopada uznano za datę symbolizującą powrót Polski do grona niepodległych państw.

W tym roku obchodzimy 105. rocznicę tych wydarzeń. Uroczyste obchody Narodowego Święta Niepodległości w najbliższą sobotę będą odbywać się w całym kraju. Zobaczmy, jak świętować będą Miasta Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza.

Białystok

Główna uroczystość Narodowego Święta Niepodległości w Białymstoku rozpocznie się w sobotę (11 listopada) o godz. 12.30 przed pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego na Rynku Kościuszki. Fundacja Białystok Biega tradycyjnie organizuje imprezę dla całych rodzin „Biegnę dla Niepodległej”. Biegacze – dorośli i dzieci –spotkają się na starcie w Białymstoku, ale do wydarzenia można dołączyć również wirtualnie, biegnąc dla Niepodległej na całym świecie. Tego samego dnia od godz. 9.30 Muzeum Wojska zaprasza do wspólnego spędzenia Święta Niepodległości. Do godz. 16.30 można będzie zwiedzić wystawy stałe, obejrzeć pokaz sprzętu wojskowego przed siedzibą placówki i stanowisko edukacyjne dla najmłodszych. Związek Tatarów Rzeczypospolitej Polskiej przygotował specjalną wystawę „Dla Niepodległej. Tatarzy w walce o wolną Polskę w XVIII-XX w.”. Wstęp na wszystkie wydarzenia będzie bezpłatny. Z kolei galeria im. Sleńdzińskich zaprasza na „12. wieczór wspólnego śpiewania pieśni i piosenek patriotycznych”. Obchody Narodowego Święta Niepodległości w Białymstoku będą trwać cały weekend. W niedzielę (12.11) Białostocki Ośrodek Kultury zaprasza warsztaty edukacyjne dla dzieci „Puk, puk, oto Ziuk”. Podczas autorskich zajęć edukatorzy opowiedzą historię Józefa Piłsudskiego, odpowiedzą na pytania, co to znaczy „być pod zaborem” oraz czym była „konspiracja”.

Bydgoszcz

W Bydgoszczy upamiętnienie tego ważnego w historii Polski dnia rozpoczną harcerki i harcerze ze Zrzeszenia Harcerskiego Piąta.PL. W nocy z 10 na 11 listopada ozdobią barwami miasta, kwiatami i zniczami wiele bydgoskich miejsc pamięci. W sobotę (11.11) o godz. 10.45 przedstawiciele władz miasta złożą kwiaty pod pomnikiem prezydenta Bydgoszczy Leona Barciszewskiego, rozstrzelanego przez Niemców 11 listopada 1939 roku. Punktualnie o godz. 11 na pięciokilometrową trasę wyruszą uczestniczki i uczestnicy Bydgoskiego Biegu Niepodległości. Zaraz po biegu wszystkich jego uczestników i nie tylko zapraszamy na Stary Rynek. W godzinach 13-14 odbywać się będzie patriotyczne muzykowanie z Kapelą Podwórkową "Ferajna Bydgoska". Z kolei o godz. 15 w Fordonie przy ul. Gawendy 5 odbędzie się lekcja historii przygotowana przez połączone siły Miejskiego Centrum Kultury, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 oraz licznych organizacji harcerskich, społecznych i edukacyjnych. W programie Obywatelskich Obchodów Święta Niepodległości znalazły się między innymi występy muzyczne i pokazy taneczne, warsztaty mincerskie czy fotograficzne, gra miejska, prezentacje broni, umundurowania i sprzętu wojskowego. PO godzinie 17:00 zaplanowano potańcówkę w stylu przełomu lat 20-tych i 30-tych.

Gdańsk

Obchody Narodowego Święta Niepodległości w Gdańsku rozpoczną się w piątek (10.11). Tego dnia o 11:00 odbędzie się uroczyste złożenie kwiatów pod pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego na gdańskiej Strzyży. Także 10 listopada o godz. 15.00 zostanie podniesiona flaga państwowa na najwyższy w mieście maszt znajdujący się na Górze Gradowej. W uroczystościach udział weźmie m.in. Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska, radni miasta Gdańska i przedstawiciele grupy rekonstrukcyjnej Garnizonu Gdańsk. 11 listopada o 10:30 wystartuje 21. Parada Niepodległości. Uczestnicy parady przejdą okrężną drogą przez całe Stare i Główne Miasto aż pod Zieloną Bramę, gdzie zostanie odśpiewamy Hymn Narodowy.Na zakończenie parady, o godz. 13.15 z wieży Ratusza Głównego Miasta zabrzmi koncert carillonowy. Monika Kaźmierczak, carillonistka miejska oraz trębacze: Paweł Hulisz i Kamil Kruczkowski. Muzycy wykonają Mazurka Dąbrowskiego, pieśni patriotyczne oraz utwory Stanisława Moniuszki i Fryderyka Chopina oraz tradycyjną muzyką gdańską. W niedzielę (12.11) o godz. 16.00 w Sali Herbowej Nowego Ratusza odbędzie się Koncert Muzyki Polskiej organizowany przez Radę Miasta Gdańska. Wystąpi wybitny skrzypek Konstanty Andrzej Kulka przy akompaniamencie Cappelli Gedanensis. W programie utwory Henryka Wieniawskiego i Karola Lipińskiego.

Katowice

W Katowicach, jak co roku, z okazji Narodowego Święta Niepodległości wystartuje Bieg Niepodległości im. Dziewięciu z Wujka. To już 10. edycja biegu, który powstał z myślą o uczczeniu pamięci dziewięciu górników zastrzelonych podczas pacyfikacji kopalni Wujek 16 grudnia 1981 r. oraz wszystkich bohaterów, którzy walczyli o niepodległość Polski. Zanim zacznie się sportowa rywalizacja, uczestnicy biegu złożą kwiaty pod Pomnikiem Dziewięciu z Wujka. W tym miejscu rozpocznie się również uroczyste otwarcie biegu. 10 km trasa Biegu Niepodległości prowadzić będzie (ulicami Katowic) od Pomnika Dziewięciu z „Wujka” do Pomnika Powstańców Śląskich i z powrotem.

Kraków

Obchody Narodowego Święta Niepodległości w Krakowie rozpoczną się o godz. 9.30 złożeniem kwiatów przy pomniku marszałka Józefa Piłsudskiego i Legionistów. O godz. 9.40 złożone zostaną kwiaty przy pomniku Żołnierzy Polski Walczącej na Powiślu. O godz. 9.55 w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów nastąpi złożenie kwiatów na sarkofagach marszałka Józefa Piłsudskiego oraz prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Krakowski Bieg Niepodległości wystartuje o godz. 11.11. Pod hasłem Krakowski Bieg Niepodległości kryją się tak naprawdę trzy różne imprezy biegowe. Bieg główny, który poprowadzi zawodników z Błoń przez urokliwe tereny Sikornika i Sowińca w kierunku kopca Piłsudskiego. Krakowska Mila Niepodległości, czyli trasa o długości 1918 metrów wytyczona na deptaku wokół Błoń.  będzie można pobiec, potruchtać lub przejść przy wsparciu kijków. W biegu mogą wziąć udział również osoby z niepełnosprawnościami, poruszające się na wózkach. Bieg trzeci to bieg dzieci, w czterech kategoriach wiekowych. W tym biegu nie będzie prowadzona klasyfikacja – tu każdy jest pierwszy na mecie! Po południu na Rynku Głównym w Krakowie odbędzie się 86. Krakowska Lekcja Śpiewania "Radosna niepodległości". Podczas koncertu z udziałem artystów Teatru Loch Camelot i śpiewającej publiczności, zabrzmią pieśni związane z rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości. Początek o godz. 17.00.<

Lublin

W sobotę (11.11) z okazji Narodowego Święta Niepodległości elementy przestrzeni Lublina zmienią kolor na barwy Rzeczypospolitej Polskiej. Około godziny 16.00 okolicznościowa iluminacja pojawi się na kładce w Parku Ludowym oraz na Placu Litewskim – podświetlone zostaną donice kasztanowców oraz topola – tzw. Baobab. Dodatkowo lubelski Ratusz udekorują biało-czerwone flagi, rozwieszone po obu stronach wejścia głównego do budynku. Tradycyjnie, tego dnia odbędzie się także uroczysta sesja Rady Miasta Lublin. Posiedzenie rozpocznie się o godz. 9.00 w Trybunale Koronnym. Dzień wcześniej (piątek, 10 listopada o godz. 18.00) w Filharmonii Lubelskiej, odbędzie się Narodowy Koncert Listopadowy przygotowany z okazji 105. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W tym roku, z uwagi na obchody Europejskiej Stolicy Młodzieży Lublin 2023, do udziału w koncercie zostali zaproszeni m.in. artyści młodego pokolenia z Polski i zagranicy.

Łódź

11 listopada jak co roku będzie mieć w Łodzi szczególną oprawę i rangę. W piątek, 10 listopada, o godz. 18:00 muzeum przy ul. Gdańskiej 13 zaprezentuje słuchowisko „Re-wizja” laureatów Grand Prix Festiwalu Dwa Teatry. To opowieść o założycielu Łodzi przemysłowej – Ryszardzie Rembielińskim. Po premierze zaplanowano niepodległościowy koncert i tradycyjny „Toast za Niepodległą”. W sobotę, 11 listopada, w godz. 10:30–15:30 w muzeum odbędą się „Zabawy z symbolami narodowymi”. Uczestnicy warsztatów wysłuchają opowieści o fladze, hymnie i godle oraz innych symbolach kojarzących się z historią Polski. Na miejscu będzie można wykonać własną kokardę narodową z papieru i bibuły. Tego samego dnia odbędzie się też gra miejska „Łódzcy bohaterowie. Na tropie tajemnic Niepodległości”. Uczestnicy podążą śladami postaci związanych z łódzkimi wydarzeniami w listopadzie 1918 r. Od godz. 11:00 na Rynku Włókniarek Łódzkich prezentować się będą liczne grupy rekonstrukcji historycznych, służby mundurowe i kolekcjonerzy sprzętu wojskowego. Rynek centrum wypełnią pojazdy pancerne z różnych epok, wystąpi także orkiestra dęta z mażoretkami. Ok. godz. 12:00, po odśpiewaniu hymnu państwowego, a o godz. 13:00 planowany jest uroczysty wjazd i powitanie marszałka Józefa Piłsudskiego, w którego wcieli się łódzki aktor, Gracjan Kielar. Na godz. 16:00 zaplanowano harcerskie ognisko ze śpiewaniem piosenek patriotycznych. Piknik zakończy pokaz biało-czerwonych fajerwerków (ok. godz. 17:30).

Poznań

Kulminacyjny punkt obchodów Narodowego Święta Niepodległości w Poznaniu odbędzie się na Łęgach Dębińskich w parku im. Jana Pawła II (dojazd od ul. o. Mariana Żelazka). O godz. 10:35 wystąpi Orkiestra Miasta Poznania przy Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym w Poznaniu. O godz. 11:00 rozpoczną się oficjalne uroczystości, które uświetni koncert Orkiestry Reprezentacyjnej Sił Powietrznych oraz defilada zgromadzonych pododdziałów. Na uczestników czekać będzie także darmowa grochówka wojskowa i gęsina.

Rzeszów

W Rzeszowie uroczystości rozpoczną się mszą świętą w kościele farnym. W programie uroczystości są: złożenie meldunku Dowódcy Garnizonu Rzeszów, hymn państwowy i podniesienie flagi państwowej, wystąpienia wojewody i marszałka podkarpackiego oraz prezydenta Rzeszowa, apel pamięci i salwa honorowa. Pod pomnikiem Piłsudskiego zostaną złożone wieńce i wiązanki kwiatów, odegrana będzie pieśń reprezentacyjna Wojska Polskiego. Rzeszowskim obchodom Święta Niepodległości towarzyszyć będą: 11. PKO Bieg Niepodległości.<o:p></o:p>

Szczecin

Szczecin jak co roku Narodowe Święto Niepodległości będzie obchodzić na sportowo i zaprasza na Szczeciński Bieg Niepodległości. Tym razem trasa zostanie wyznaczona przez nadodrzańskie bulwary i tereny portowe. Zawody odbędą się 11 listopada o godz. 15.00. Na ten dzień zaplanowano także zawody dla dzieci. Bieg Polak Mały wystartuje o godz. 13.30. Najmłodsi biegacze będą startować w różnych grupach wiekowych i na różnych dystansach.<o:p></o:p>

Warszawa

Warszawa będzie miejscem głównych obchodów Narodowego Święta Niepodległości. Na sobotę 11 listopada zaplanowano uroczystą zmianę warty przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Będą także wydarzenia o charakterze kulturalnym i sportowym. Na Krakowskim Przedmieściu na spacerowiczów i gości będą czekały atrakcje Festiwalu Niepodległa. Tysiące zawodników, jak co roku, uczci narodowe święto na sportowo. Punktualnie o godzinie 11:11 wystartuje 33. Bieg Niepodległości. Żołnierze Wojska Polskiego w wieczór poprzedzający Narodowe Święto Niepodległości zorganizują Capstrzyk Niepodległości.

Wrocław

W 105 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości ulicami Wrocławia przejdzie tradycyjna Parada Niepodległości. Na koncerty, wystawy i inne atrakcje zapraszają centra kultury. 11 listopada OPT Zamek zaprasza na wydarzenie pt. Jest klawo! W programie warsztaty, pokazy i potańcówka. Centrum Kultury Agora na wrocławskich Karłowicach zaprasza na swoje sztandarowe wydarzenie organizowane corocznie 11 listopada. Jak piszą organizatorzy: „Promujemy miłość do ojczyzny, budujemy świadomość obywatelską przy jednoczesnym nawoływaniu i szerzeniu postawy otwartości do świata, tolerancji i szacunku”. W programie koncerty, warsztaty i animacje, pokaz filmu i wystawy. „Wolność... Kocham i rozumiem” – NAJWIĘKSZE PRZEBOJE POLSKIEJ ESTRADY to propozycja Klubu Formaty na 11 listopada. Artyści Sceny pod Regałem przypomną stare, jak i nowe utwory mistrzów estrady, a w repertuarze rovery zespołów Perfect, Lady Pank, Chłopcy z Placu Broni. A w Narodowym Forum Muzyki aż szesnaście dolnośląskich chórów dziecięcych i młodzieżowych zaprezentuje utwory wielkich postaci polskiej chóralistyki – Juliusza Łuciuka, Józefa Świdra i Stanisława Moniuszki, a także muzykę twórców młodego pokolenia.

 

Michał Cyrankiewicz-Gortyński

Redaktor
X
Używamy ciastka

Na tej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są wymagane do działania strony, inne są użyteczne, aby zapewnić Ci najlepsze wrażenia z korzystania z sieci..