Światowy Dzień Uchodźcy został ustanowiony rezolucja Organizacji Narodów Zjednoczonych 4 grudnia 2000 r. W 2021 r., podobnie jak w roku ubiegłym obchody te odbywają się w cieniu pandemii COVID-19.
Światowa walka z koronawirusem nie spowodowała jednak, że problem uchodźctwa zniknął. Przeciwnie z roku na rok się pogłębia, co pokazują publikowane corocznie raporty UNHCR na ten temat. W porównaniu z rokiem 2018 liczba osób zmuszonych do opuszczenia domu znów wzrosła i obecnie sięga ponad 80 milionów. Co gorsza, w ciągu ostatniej dekady liczba przymusowo przemieszczonych osób zwiększyła się prawie dwukrotnie – z 41 milionów do 79,5 miliona w 2019 roku.
W pomoc uchodźcom angażują się także polskie samorządy, w tym również dwanaście największych polskich miast należących do Unii Metropolii Polskich. Prezydenci Miast UMP wielokrotnie wyrażali otwartość i chęć współpracy w obszarze przyjmowania migrantów, w tym także uchodźców. W tym celu nawiązana została współpraca z UNHCR. W ramach UMP działa także specjalny Zespół ds. Migracji i Integracji zajmujący się na co dzień tym ważnym problemem.
Światowy Dzień Uchodźcy jest też wezwaniem do odwagi dla zwykłych ludzi – tych, których uchodźcy spotykają na swojej drodze: w urzędzie, w sklepie albo szkole – by inny kolor skóry, inny akcent, inne zwyczaje nie budziły w nas strachu, żebyśmy zobaczyli w uchodźcy zwykłego człowieka.
Jak co roku w Miastach UMP zorganizowane zostaną różnego rodzaju wydarzenia związane z obchodami Światowego Dnia Uchodźcy.
Przykładowo w Krakowie, 19 czerwca o godz. 20.30 – na plaży przy Bulwarze Kurlandzkim (Przystań na plaży), odbędzie się pokaz filmu „Samba”. Będzie to otwarcie Lata Wielokulturowego. A w niedzielę 20 czerwca, o godz. 18.00 na plaży przy Bulwarze Kurlandzkim (Przystań na plaży), odbędzie się koncert producenta muzycznego z Iranu, na który przekąski przygotowuje Uchodźczyni z Syrii. Wydarzeniu temu towarzyszyć będzie dyskusja dotycząca szeroko pojętej wielokulturowości.
Natomiast mieszkanki i mieszkańców Warszawy zapraszamy 20 czerwca na spektakl plenerowy „Woda jest bardzo zimna, ale nie mogę zostać na brzegu” zorganizowany przez Strefę Wolnosłowa i Teatr Powszechny. Tematem przygotowanego specjalnie na Światowy Dzień Uchodźcy spektaklu (współautorką scenariusza jest Olesya Malyugina pracująca w Urzędzie m.st. Warszawy) jest spektakl jest reagowanie na przemoc.
W Lublinie dojdzie do niecodziennego spotkania: za pomocą portalu łączącego Lublin z Wilnem i Wilno z Lublinem spotkają się mieszkający w tych miastach Białorusinki i Białorusini. Wydarzenie zorganizowanie zostanie w ramach cyklu spotkań „Poza granicami”, które – za pomocą nowoczesnych technologii – umożliwia spotkania ludzi zamieszkujących odległe miejsca.
Z kolei Wrocław przygotował w Internecie i na mediach społecznościowych kampanię informacyjną dotyczącą poprawności językowej używania pojęć takich jak uchodźca i migrant.
W tym roku Unia Metropolii Polskich przygotowała słuchowisko: białoruską bajkę „Złota siekierka”. W roli Narratora usłyszymy Piotra Krzystka, Prezydenta Szczecina, a w roli Szczupaka Tadeusza Truskolaskiego Prezydent Białegostoku. W Biednego Chłopa wcielił się Jacek Brzozowski, Dyrektor Departamentu Prezydenta Miasta Białystok, natomiast w roli złego, Bogatego Chłopa usłyszymy Tomasza Fijołka, Dyrektora Biura UMP.
W nagraniu uczestniczy także Christine Goyer, Przedstawicielka UNHCR w Polsce, która czyta informację na temat Światowego Dnia Uchodźcy oraz Kira Starzyńska, dziewczynka przedstawia słuchaczom Białoruś, kraj z którego pochodzi.
Bajka białoruska pt. Złota siekiera z książki pt. Bajki Krajów Uchodźczych wydanej przez UNHCR