Zadaniem KWRiST jest rozpatrywanie problemów związanych z funkcjonowaniem samorządu terytorialnego i z polityką państwa wobec samorządu, a także spraw dotyczących samorządu terytorialnego znajdujących się w zakresie działania Unii Europejskiej i organizacji międzynarodowych, do których należy Rzeczpospolita Polska.
Komisja składa się z przedstawicieli rządu i samorządu
Strona rządowa Komisji Wspólnej składa się z ministra właściwego do spraw administracji publicznej oraz 11 przedstawicieli powoływanych i odwoływanych przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
Stronę samorządową stanowią wyznaczeni przedstawiciele ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu terytorialnego. Reprezentanci obu stron pracują w 11 zespołach problemowych; są dodatkowo wspierani przez ekspertów.
Procedura wyrażania opinii przez Komisję Wspólną
Komisja Wspólna realizuje zadania określone ustawą z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz.U. z 2005 r., nr 90 poz. 759 ze zm.) w ramach:
- posiedzeń Komisji Wspólnej,
- posiedzeń zespołów oraz
- w trybie obiegowym.
O zajęciu stanowiska przez Komisję Wspólną w trybie obiegowym decydują Współprzewodniczący Komisji Wspólnej. W trybie tym stanowisko zajmuje się w formie pisemnej (przesyłki faksowej lub poczty elektronicznej).
Komisja Wspólna wyraża opinię na zasadzie jej uzgodnienia przez obie strony Komisji. Opinia może zawierać odrębne stanowiska w kwestiach szczegółowych.
W przypadku braku uzgodnienia każda ze stron przyjmuje własne stanowisko w sprawie będącej przedmiotem obrad.
W przypadkach, gdy przepisy odrębne przewidują obowiązek zasięgnięcia opinii Komisji Wspólnej lub opinii strony samorządowej Komisji o projekcie aktu normatywnego lub innego dokumentu, termin wyrażenia opinii o projekcie wynosi 30 dni od dnia doręczenia projektu. Nieprzedstawienie opinii w terminie oznacza rezygnację z prawa jej wyrażenia.
Z posiedzenia Komisji Wspólnej sporządza się protokół. Protokół posiedzenia Komisji Wspólnej przygotowuje sekretarz Komisji Wspólnej wyznaczony przez współprzewodniczącego Komisji Wspólnej reprezentującego stronę rządową, działając w porozumieniu z sekretarzem Komisji Wspólnej wyznaczonym przez współprzewodniczącego reprezentującego stronę samorządową. Protokół posiedzenia Komisji Wspólnej podpisują współprzewodniczący Komisji Wspólnej. Protokół powinien być podpisany w terminie 7 dni od dnia posiedzenia Komisji Wspólnej. Protokół jest przekazywany poszczególnym członkom Komisji Wspólnej.
Pracami Komisji Wspólnej kierują współprzewodniczący:
1) minister właściwy do spraw administracji publicznej jako przedstawiciel strony rządowej;
2) przedstawiciel samorządu terytorialnego, wybrany przez członków strony samorządowej spośród ich grona.
Posiedzenia Komisji Wspólnej
Posiedzenia Komisji Wspólnej odbywają się w zależności od potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz na 2 miesiące.
Posiedzenia Komisji Wspólnej zwołuje odpowiednio współprzewodniczący Komisji reprezentujący stronę rządową, działając w uzgodnieniu ze współprzewodniczącym reprezentującym stronę samorządową, z własnej inicjatywy lub na wniosek współprzewodniczącego reprezentującego stronę samorządową.
W posiedzeniach Komisji Wspólnej uczestniczą:
- członkowie Komisji Wspólnej, którzy nie mogą działać za pośrednictwem pełnomocnika, a także nie mogą wyznaczać zastępstwa w razie ich nieobecności na posiedzeniach. W takich przypadkach dopuszcza się obecność na posiedzeniu obserwatora wyznaczonego w formie pisemnej przez nieobecnego członka Komisji Wspólnej. Obserwator nie ma prawa zabierania głosu, chyba że zadecydują o tym współprzewodniczący Komisji Wspólnej; wówczas głos obserwatora jest głosem doradczym.
a ponadto, z głosem doradczym:
- sekretarze Komisji Wspólnej,
- członkowie zespołów niebędący członkami Komisji Wspólnej;
- osoby zaproszone na posiedzenie Komisji Wspólnej przez współprzewodniczących Komisji Wspólnej.
Zespoły problemowe Komisji Wspólnej
Pracami stałych i doraźnych zespołów problemowych kierują ich współprzewodniczący, reprezentujący stronę rządową i stronę samorządową.
Posiedzenia stałych i doraźnych zespołów problemowych odbywają się w zależności od potrzeb.
W ramach Komisji Wspólnej działa 11 stałych zespołów:
- Zespół do Spraw Międzynarodowych, Unii Europejskiej i Polityki Regionalnej;
- Zespół do Spraw Systemu Finansów Publicznych;
- Zespół do Spraw Edukacji, Kultury i Sportu;
- Zespół do Spraw Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej;
- Zespół do Spraw Infrastruktury, Urbanistyki i Transportu;
- Zespół do Spraw Energii, Klimatu i Środowiska;
- Zespół do Spraw Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli;
- Zespół do Spraw Obszarów Wiejskich, Wsi i Rolnictwa;
- Zespół do Spraw Społeczeństwa Informacyjnego;
- Zespół do Spraw Statystyki Publicznej;
- Zespół do Spraw Ustroju Samorządu, Obszarów Miejskich i Metropolitalnych.
Do zakresu działania stałych zespołów należą odpowiednio sprawy objęte działami administracji rządowej, o których mowa w ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1893, 2368 i 2469 oraz z 2022 r. poz. 350, 807 i 847).
Komisja Wspólna może powoływać doraźne zespoły, określając liczbę członków zespołu i zakres jego działania.
Co do zasady podstawowym zadaniem zespołów Komisji Wspólnej jest przygotowywanie projektów stanowisk i opinii. Komisja Wspólna – tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach i za zgodą współprzewodniczących Komisji Wspólnej – może opiniować projektu dokumentów oraz zajmować stanowiska, do których nie zostały przygotowane projekty stanowisk i opinii zespołów.
Z posiedzenia stałych i doraźnych zespołów problemowych sporządza się protokół.
Opracowane na podstawie:
- ustawy z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej (Dz.U. z 2005 r. nr 90 poz. 759 ze zm.)
- uchwały Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego z dnia 9 maja 2006 r. w sprawie regulaminu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (M.P. z dnia 2007 r. nr 32 poz. 375 ze zm.)
Foto Archiwum. Posiedzenie KWRiST z kwietnia 2023 r.