We czwartek, 19 września br., podczas trwającego w Ossie XIX Kongresu Gmin Wiejskich odbyła się specjalna debata o stanie i przyszłości gminnych finansów.
Udział w niej wzięli:
- Eugeniusz Gołębiewski, Wiceprezes Zarządu Unii Miasteczek Polskich, Burmistrz Miasta Kowal;
- Krzysztof Iwaniuk, Przewodniczący Zarządu Związku Gmin Wiejskich RP, Wójt Gminy Terespol;
- Tadeusz Truskolaski, Prezes Zarządu Unii Metropolii Polskich, Prezydent Białegostoku.
Główną osią dyskusji były już wprowadzone, jak również zapowiadane przez Rząd zmiany w podatkach dochodowych PIT i CIT skutkujące uszczupleniem dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tych źródeł. Dyskutanci poruszali także kwestie związane z podwyżkami wynagrodzeń nauczycieli, a także związane ze wzrostem płacy minimalnej.
W trakcie debaty po raz kolejny zwrócono uwagę, że samo obniżenie stawki PIT z 18% do 17% oznacza, że do budżetów jednostek samorządu terytorialnego wpłynie 7,21 mld zł mniej w skali roku.
Podniesiony został także problem niedoszacowania subwencji oświatowej, która w powiązaniu ze wzrostem wydatków majątkowych na oświatę, czy podwyżkami płac powoduje, że JST muszą do oświaty coraz więcej dopłacać.
Również podwyżka płacy minimalnej - zwłaszcza w zapowiadanej przez Rząd perspektywie roku 2023, kiedy to ma osiągnąć poziom 4000 zł - budzi niepokój samorządów, które są często największymi pracodawcami na danym terenie.
Jak podkreślali dyskutanci wszystkie te działania Rządu (chociaż niewątpliwie korzystne dla obywateli) mogą spowodować, że i tak szczupła nadwyżka operacyjna netto (którą samorządy mogą przeznaczyć m.in. na inwestycje) stopnieje do tego stopnia, że gminy będą miały problemy nie tylko z wykorzystaniem środków UE, ale także z realizacją podstawowych usług publicznych.