Społeczne

Jak obniżyć koszty obsługi zadań pomocy społecznej? Postulaty Komisji UMP

Cofnij

3 lutego 2025

Komisja Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza ds. Polityki Społecznej i Ochrony Zdrowia proponuje wprowadzenie zmian, które usprawnią działanie organów pomocy społecznej, a przez to obniżą koszty związane obsługą zadań.

W postulatach z 31 stycznia 2025 r. przestawia propozycje rozwiązań prawnych, które umożliwią:

- uniknięcie udzielania podwójnej dotacji przy rozliczeniach pomiędzy gminami

W przypadkach szczególnie uzasadnionych sytuacją osobistą, w sprawach niecierpiących zwłoki (oraz w niektórych sprawach cudzoziemców), właściwa miejscowo do udzielenia pomocy jest gmina miejsca pobytu osoby ubiegającej się o świadczenie. A gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania, jest zobowiązana do zwrotu wydatków gminie, która przyznała świadczenie w miejscu pobytu.

Czynności związane z rozliczaniem pomiędzy gminami są czasochłonne i generują koszty związane z obsługą zadania. Przepisy ustawy o pomocy społecznej nie różnicują zasad refundacji w zależności od źródła finansowania świadczeń, sposobu ich organizacji i realizacji. Racjonalne jest jednak uniknięcie podwójnego ubiegania się o dotację z budżetu państwa na te same usługi. W związku z tym eksperci UMP od polityki społecznej postulują wyłączenie zasady refundacji w przypadku udzielania świadczeń mieszczących się w sferze zadań administracji rządowej, na realizację których środki zapewnia budżet państwa.

- wprowadzenie grupowej organizacji superwizji

Każdy pracownik socjalny ma prawo do korzystania z superwizji pracy socjalnej prowadzonej przez superwizorów. Jest to konieczne dla podnoszenia standardów socjalnej i zapewnienia możliwości rozwoju pracownikom socjalnym. 

Dla samorządów ogromnym wyzwaniem jest jednak organizowanie skutecznych superwizji. Liczba osób uprawnionych do prowadzenia superwizji w Polsce jest ograniczona, a ich usługi są drogie. Komisja proponuje, aby zadanie to było finansowane z budżetu państwa, a organizacja superwizji odbywała się na wyższym poziomie niż gmina, np. ministerstwa lub województwa. Wówczas można rozważyć, jako jedną z form, przeprowadzanie superwizji w trybie wyjazdowym oraz łączenie w grupy pracowników z różnych gmin. 

- usunięcie udzielania pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie się z ustawy o pomocy społecznej

Przepis, który na to pozwala ten stał się w praktyce martwy, gdyż stosuje się instrumenty z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy a w szczególności pożyczki na utworzenie stanowiska pracy oraz na podjęcie działalności gospodarczej.

- wydłużenie czasu trwania programów pomocy społecznej

Rządowe i resortowe programy pomocy społecznej w ustawie o pomocy społecznej nie są powszechnie obowiązującym prawem. W celu ich realizacji gminy muszą przyjmować uchwały. Programy takie jak „Opieka wytchnieniowa”, „Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością"”, „Program rozwoju rodzinnych domów pomocy” są przyjmowane w edycjach rocznych. Procedury związane z ich realizacją, w szczególności uruchamianie środków przez wojewodów, w praktyce odbywa się na przełomie I i II kwartału każdego roku. Powoduje to, że przez pierwsze trzy lub cztery miesiące roku beneficjenci pozostają bez pomocy. Alternatywnie, aby zapewnić ciągłość usług, gminy muszą zabezpieczać na ten cel własne środki. Gminy co roku więc podejmują uchwały, aby zapewnić podstawę prawną do świadczeń z programów i na początku każdego roku zmagają się z brakiem środków, co w sumie prowadzi do opóźnienia udzielania pomocy beneficjentom. Dlatego w ocenie Komisji należy albo wydłużyć czas trwania programów albo rozważyć możliwość przyjmowania programów w randze prawa powszechnie obowiązującego prawa, tj. w drodze ustawy lub rozporządzenia wykonawczego na podstawie delegacji wynikającej z ustawy.

- ograniczenie sprawozdawczości rocznej

- wyeliminowanie konieczności wydawania decyzji administracyjnej w wypadku udzielania świadczenia w formie skierowania do środowiskowych domów samopomocy na pobyt dzienny.

- wprowadzenie finansowania z budżetu państwa kosztów obsługi pomocy udzielanej cudzoziemcom w ramach indywidualnych programów integracyjnych, jako zadania zleconego powiatowi.

 

Do pobrania


Sylwia Cyrankiewicz-Gortyńska

X
Używamy ciastka

Na tej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są wymagane do działania strony, inne są użyteczne, aby zapewnić Ci najlepsze wrażenia z korzystania z sieci..