Krajowa Polityka Miejska 2030

Krajowa Polityka Miejska jest adresowana do wszystkich polskich miast, a jej głównym celem jest poprawa jakości życia mieszkańców. Jak wskazuje w komunikacie Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej w KPM2030 „znajduje się szeroka paleta rozwiązań, narzędzi i instrumentów, które w sposób elastyczny mogą być wykorzystane przez miasta różnej wielkości i położenia. Ma za zadanie wskazać, gdzie i jak możliwe jest zwiększenie efektywności działań instytucji publicznych, a także prywatnych i społecznych, tak, aby sprawniej osiągać cele polityki miejskiej. W KPM wytyczone są kierunki rozwoju miast, które mają być miejscami przyjaznymi dla mieszkańców oraz być atrakcyjne do prowadzenia biznesu przez przedsiębiorców.”.

Miasto – wyjątkowe miejsce w przestrzeni

- Chcemy, aby miasta zapewniały swoim mieszkańcom jak najwyższą jakość życia. W realizacji tego celu pomoże Krajowa Polityka Miejska 2030, która stawia ambitne wyzwania rozwojowe – mówił Grzegorz Puda, Minister Funduszy i Polityki Regionalnej podczas prezentacji dokumentu w trakcie IV Krajowego Forum Miejskiego. – KPM2030 oferuje narzędzia i rozwiązania, które ułatwią prowadzenie lokalnych i regionalnych polityk zrównoważonego rozwoju. Postulowane zmiany w przepisach prawnych, modyfikacje mechanizmów finansowych oraz wsparcie dla transferu wiedzy mają na celu poszerzenie palety działań, z których będą mogły korzystać samorządy – dodawał.

Z kolei prof. Paweł Churski z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu mówił o tym dlaczego miasta zasługują na szczególną uwagę i zainteresowanie.

- Miasto jest wyjątkowym miejscem w przestrzeni. Jest bowiem miejscem, w którym koncentrujemy ludność, czy działalność gospodarczą, a w konsekwencji jest to miejsce, które polaryzuje nam rozwój. Jest to proces, który odbywa się spontanicznie, który powinien być przez nas obserwowany i moderowany. Proces tych wzajemnych oddziaływań otoczenia na miasto i miasta na otoczenie powinien być moderowany tak, aby w efekcie stworzyć miasto przestrzenią przyjazną mieszkańcom - mówił prof. Churski.

Rozwiązać problem finansowania JST

IV Forum Miejskie było okazją do przeprowadzenia wstępnej dyskusji nad zaprezentowanym przez MFiPR dokumentu. Głos w niej zabrał m.in. Tomasz Fijołek, Dyrektor Biura Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza, który zwrócił uwagę na ważny problem gwałtownie spadających dochodów polskich miast i gmin. –Samodzielność, samorządność i autonomia jednostek samorządu terytorialnego jest w ten sposób ograniczana, że część środków, które są przeznaczone dla sektora samorządowego są niejako znaczone i trzeba się o nie ubiegać składając rozmaite wnioski do rządowej Warszawy – mówił Dyrektor Fijołek. – Naszym postulatem, który – wydawało się – jest rozwiązaniem na uszczuplenie dochodów JST (przypomnijmy w ciągu najbliższej dekady dochody JST spadną o miliardy złotych) było zwiększenie udziałów jednostek samorządu terytorialnego w dochodach z podatku PIT. Na tą propozycję resort finansów się nie zgodził. Chciałem też przypomnieć, że w poprzedniej wersji Krajowej Polityki Miejskiej 2030 znalazł się zapis mówiący właśnie o zwiększeniu udziałów JST w podatku PIT. Został on jednak wykreślony, jako niezgodny z prawdą. Szkoda bo intuicja autorów tego fragmentu była bardzo dobra i zgodna z naszymi, samorządowymi postulatami – mówił Tomasz Fijołek.

Reforma planowania przestrzennego

W trakcie dyskusji nad projektem Krajowej Polityki Miejskiej 2030 poruszono także temat reformy planowania przestrzennego i konieczności jego powiązania z polityką rozwoju. – Reforma planowania przestrzennego jest konieczna. Pokazują to chociażby podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego działania, które należy zaliczyć do sfery softplaningu. To pokazuje, że gminy poszukują w gąszczu obecnie istniejących rozwiązań takich możliwości współpracy w zakresie w zakresie planowania przestrzennego, która będzie z jednej strony skuteczna, a z drugiej nie będzie tylko i wyłącznie inwentaryzacją stanu zastanego - mówił prof. Paweł Churski. – I jeżeli popatrzymy na to co się dzieje obecnie w prawie, to zauważymy, że mamy do czynienia z dwiema reformami. Z jednej strony Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej reformuje przepisy prawa związane z polityką rozwoju, z drugiej planowanie przestrzenne jest reformowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Życzyłbym sobie i mam nadzieję, że to się stanie, że te dwa procesy się zintegrują. Jeżeli w katalogu instrumentów mamy np. strategię ponadlokalną z częścią, która dotyczy planowania społeczno-gospodarczego i przestrzennego w postaci modelu funkcjonalno-przestrzennego, to wyposażmy ten model i połączmy te instrumenty w taki sposób, aby to było w pełni skuteczne i w pełni efektywne – dodawał prof. Churski.

Jak powinny rozwijać się polskie miasta?

Jak powinny rozwijać się polskie miasta? Próbę odpowiedzi na to pytanie podjęli autorzy Krajowej Polityki Miejskiej 2030. W dokumencie czytamy m.in., że Polskie miasta powinny rozwijać się w sposób zrównoważony przy jednoczesnym stawaniu się motorami rozwoju w skali regionalnej i lokalnej. Aby osiągnąć ten cel – w ocenie autorów KPM 2030 - należy się skupić między innymi na:

• przeciwdziałaniu chaosowi przestrzennemu,
• angażowaniu mieszkańców w zarządzanie miastami,
• tworzeniu zrównoważonej mobilności miejskiej,
• podejmowaniu w miastach działań na rzecz niskoemisyjności i efektywności energetycznej.

Wszystkie osoby i instytucje, które chcą brać udział w konsultacjach społecznych KPM 2030 serdecznie zapraszamy do wypełnienia formularza uwag, który znajduje się tutaj.