Ogólne

Miasta gotowe do Akcji Zima

Cofnij

24 listopada 2021

Przygotowania ruszyły jeszcze latem. Obecnie wszystko jest już gotowe i czeka na pierwsze opady śniegu. Magazyny pełne soli i piasku. Sprzęt: pługi, solarki i piaskarki sprawdzone i gotowe do wyjazdu na ulice.

Za zimowe utrzymanie dróg publicznych odpowiadają ich zarządcy (właściwe gminy, powiaty, województwa samorządowe oraz Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad). Każdy zarządca odpowiada za drogi swojej kategorii położone na jego terenie. W miastach na prawach powiatu jest trochę inaczej. Tutaj wszystkimi drogami na terenie miasta zarządza prezydent miasta.

Spod „prezydenckiego” zarządu wyłączone są jedynie odcinki znajdujących się w granicach administracyjnych miasta autostrad oraz dróg ekspresowych. A także dróg zaliczonych na podstawie właściwych przepisów do sieci TENT. Cóż to oznacza? Za odśnieżanie wszystkich dróg publicznych w mieście, niezależnie od tego czy są one kategorii gminnej, powiatowej, wojewódzkiej czy krajowej odpowiada prezydent tego miasta. Oczywiście z uwzględnieniem wymienionych wyżej wyjątków.

Zimowe utrzymanie dróg, czyli co konkretnie?

Odpowiedź na to z pozoru proste pytanie wcale nie jest oczywista. Trzeba bowiem zauważyć, że organy władzy publicznej działają w granicach i na podstawie prawa, a przepisy  akurat jeżeli chodzi o regulację dotyczącą zimowego utrzymania dróg – są wyjątkowo skąpe i ogólnikowe.

Katowice: Akcja Zima w Katowicach rozpoczęła się w pierwszych dniach listopada i potrwa aż do końca marca przyszłego roku. Mimo że za oknami temperatury wciąż jesienne, to jesteśmy gotowi na prognozowane w najbliższych dniach ochłodzenie. Pracownicy wielu miejskich jednostek są już gotowi do działania. Łącznie w magazynach zabezpieczono 500 ton piasku i aż 5700 ton soli, na drogi wyjedzie w tym sezonie 75 specjalistycznych pojazdów

Ustawa o drogach publicznych wskazuje jedynie, że do zarządcy drogi należy w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą. A także wyjaśnia, że pod pojęciem „utrzymania drogi” rozumieć należy wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej.

I tyle. W szczególności przepisy nie precyzują ani tego w jakim okresie miasta mają być „w gotowości” do realizacji zimowego utrzymania dróg, ani tego jakimi środkami zimowe utrzymanie dróg należy realizować. Jedynie w przepisach rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie rodzajów i warunków stosowania środków, jakie mogą być używane na drogach publicznych oraz ulicach i placach wynika, jakie środki (niechemiczne i chemiczne) mogą być używane na drogach publicznych do usuwania: gołoledzi; oblodzenia; śliskości pośniegowej;  pozostałości świeżego opadu śniegu po przejściach pługów. Warto w tym miejscu wspomnieć, że rozporządzenie wydane zostało na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody i jego celem podstawowym jest ochrona gleby i roślinności przed zanieczyszczeniami.

Ustawodawca wymaga działania

Ustawa o drogach publicznych stosuje określenia „odśnieżać” i „zwalczać”. Są to formy niedokonane czasowników wyrażające ciągłość danej czynności. Ma to swoje zamierzone przez ustawodawcę znaczenie. Po pierwsze posłużenie się przez ustawodawcę formą niedokonaną wskazuje, że działania polegające na odśnieżaniu, czy zwalczaniu śliskości mają być podejmowane stale (permanentnie), oczywiście w sytuacji wystąpienia warunków wymagających podjęcia takiego działania. Oczywistym jest, że chociaż odśnieżać należy stale, to np. latem nikt podejmowania takich działań od zarządcy drogi nie wymaga. Po drugie odśnieżanie, czy zwalczanie śliskości nie musi się zakończyć. Użycie czasowników niedokonanych wskazuje, że ustawodawca nie wymaga aby droga została przez jej zarządcę odśnieżona „raz na zawsze”, a śliskość zimowa całkowicie zlikwidowana, ponieważ w warunkach zimowych śnieg oraz śliskość stale wracają na drogi.

Kraków: Już od połowy października miejskie służby są w pełnej gotowości do walki z zimą. Sprawdzono sprzęt, przetestowano komunikację interwencyjną, skontrolowano wykonawców. Miejski komitet koordynacyjny do spraw zimy wprowadzi również nowe metody w walce z oblodzeniami. Do zimowego utrzymania dróg i chodników gotowe są 265 jednostki – o 13 więcej niż rok wcześniej. W celu zapewnienia bezpieczeństwa na jezdniach i chodnikach zgromadzono 17 950 ton soli, 3 270 ton piasku, 500 ton chlorku wapnia. Akcję koordynuje MPO Kraków.

Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego, który m.in. w wyroku z 16 grudnia 2005 r. wskazał, że obowiązujące przepisy prawa nie nakładają na zarządcę drogi obowiązku osiągnięcia rezultatu w postaci utrzymania drogi w stanie zapewniającym bezpieczeństwo jej użytkownikom, lecz przewidują obowiązek podejmowania określonych działań zmierzających m.in. do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu oraz niedopuszczenie do pogorszenia warunków bezpieczeństwa ruchu (sygn. akt III CK 317/05).

Bydgoszcz:Przygotowania do tegorocznej Akcji Zima w Bydgoszczy zostały już zakończone. Solarki są już gotowe, a magazyny soli pełne. Działania w terenie rozpoczną się przy pierwszych spadkach temperatur. W magazynach przygotowanych zostało już 4 tys. ton soli, 35 ton chlorku wapnia oraz blisko 300 ton piasku. Do podjęcia akcji zimowej na drogach mamy zakontraktowanych 14 pługosolarek. W przypadku trudnych warunków pogodowych i obfitych opadów śniegu na bydgoskie ulice może zostać wysłanych ponad 20 pojazdów odśnieżnych.

Jednocześnie, jak wskazał Sąd Najwyższy w innym swoim orzeczeniu (wyrok z 28 listopada 2013 r., sygn. akt II Ca 442/13), praca zarządu drogi publicznej powinna być tak zorganizowana, aby miał możliwość odpowiednio szybkiego stwierdzenia wystąpienia na drodze zagrożeń bezpieczeństwa ruchu. Ale nie tylko. Zarządca drogi powinien bowiem „być przygotowanym”, a nawet podejmować działania prewencyjne, polegające np. na planowaniu i odpowiednim przygotowaniu do realizacji zadania polegającego na zimowym utrzymaniu dróg.

Wskazuje na to wyrok Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2005 r., w którym czytamy, że podmiot mający doświadczenie w zakresie świadczenia usług związanych z zimowym utrzymaniem dróg mógł i powinien liczyć się z możliwością wystąpienia nieregularnych opadów śniegu (w tym także wyjątkowo obfitych), w następstwie których spełnienie przez niego świadczenia będzie wiązać się z koniecznością podniesienia nadmiernych nakładów i kosztów w stosunku do branych pod uwagę w momencie zawierania umowy, a ustalając ryczałtowe wynagrodzenie akceptował związane z tym ryzyko grożących mu, nawet rażących, strat (sygn. akt III CK 305/05).

W realizacji zadań pomogą wytyczne GDDKiA

Zarządcy dróg, w tym prezydenci miast na prawach powiatu, korzystają przy realizacji zadania „zimowe utrzymanie dróg” z wytycznych Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Wytyczne te[1] nie stanowią przepisów powszechnie obowiązującego prawa. Mogą więc jedynie służyć jako wskazówki realizacji tego obowiązku. Nie należy ich jednak traktować jako norm nakładających na zarządców dróg, innych niż GDDKiA, określone obowiązki.

Wrocław:1 listopada na wrocławskich drogach rozpoczął się sezon zimowy, który potrwa do 31 marca 2022 r. Podobnie jak w ubiegłym roku zwiększony został zakres terenów objętych zimowym utrzymaniem. Ilość oczyszczanych chodników i ciągów pieszo-rowerowych oraz wydzielonych ścieżek rowerowych wzrosła o ponad 100 tys. mkw. Powierzchnia oczyszczanych parkingów to blisko 10 tys. mkw. więcej, przybyło też 36 przystanków komunikacji miejskiej. Planowanym zimowym oczyszczaniem objętych zostało 1140 km dróg. Na potrzeby prowadzenia „akcji zima” przygotowanych jest 51 pługosyparek jezdniowych (w tym 5 napędzanych gazem ziemnym) oraz 24 pługosyparki chodnikowe. Wykonawcy zgromadzili 3460 Mg chlorku sodu, 76 Mg chlorku wapnia, 20 Mg chlorku magnezu oraz 622 Mg kruszywa.

Wytyczne wskazują m.in., że przez odśnieżanie należy rozumieć działania mające na celu usunięcie śniegu z jezdni i poboczy dróg oraz obiektów towarzyszących, jakimi są np. parkingi. Natomiast zwalczanie śliskości zimowej to działania mające na celu zapobieganie występowaniu śliskości zimowej oraz zabiegi likwidujące powstałą śliskość zimową. Zapobieganie występowaniu śliskości zimowej polega na uodpornianiu nawierzchni drogi na powstawanie na niej warstwy lodu lub zlodowaciałego śniegu. Natomiast likwidacja śliskości zimowej to ni mniej ni więcej tylko usunięcie z nawierzchni drogi lodu lub zlodowaciałego albo ubitego śniegu.

 

 


[1] załącznik do Zarządzenia Nr 18 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 30 czerwca 2006 r.

 

Michał Cyrankiewicz-Gortyński

Redaktor
X
Używamy ciastka

Na tej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są wymagane do działania strony, inne są użyteczne, aby zapewnić Ci najlepsze wrażenia z korzystania z sieci..