O rewizji KPO na Zespole ds. międzynarodowych KWRiST

Posiedzenie, które odbyło się w piątek, 5 maja 2023 r. było też okazją do zaprezentowania przez stronę rządową - Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej - informacji na temat procedowanej aktualnie przez rząd rewizji Krajowego Planu Odbudowy. - Ta rewizja wynika ze zmiany rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, która weszła w życie na początku bieżącego roku – informowała Małgorzata Jarosińska-Jedynak, wiceminister funduszy i polityki regionalnej. - Obejmuje zaprogramowanie wsparcia w ramach nowego instrumentu REPowerEU, którego głównym celem jest uniezależnienie Europy od rosyjskich paliw kopalnych przed 2030 r. Jest ona również okazją do urealnienia planowanych do realizacji w ramach KPO działań ze względu na obiektywne okoliczności, które nastąpiły po wydaniu w czerwcu 2022 r. decyzji wykonawczej Rady UE zatwierdzającej KPO.

Jak wskazała Małgorzata Jarosińska-Jedynak głównym celem aktualizacji KPO jest uwzględnienie w realizacji reform i inwestycji KPO zmieniającej się sytuacji społeczno-gospodarczej, w tym wzrostu poziomu inflacji, załamania łańcuchów dostaw, głównie w wyniku wojny w Ukrainie, jak również brak środków z RRF na przygotowanie i uruchomienie inwestycji z części pożyczkowej KPO. Inwestycje w części dotacyjnej korzystają z prefinansowania krajowego i są realizowane ze środków Polskiego Funduszu Rozwoju, a następnie maja być refinansowane ze środków KPO po ich udostępnieniu Polsce.

O to, kiedy rząd (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej) przewiduje, że te właściwe środki z KPO staną się dla Polski dostępne dopytywała właśnie strona samorządowa.

- Dostrzegamy ryzyko związane z możliwością skorzystania ze środków KPO, również w kontekście terminów realizacji reform i inwestycji. Tutaj - przypomnę - nic się nie zmieniło. Nadal   inwestycje muszą zostać zrealizowane do czerwca 2026 r., ostatni wniosek o płatność z KPO musi zostać złożony do końca sierpnia 2026 r. i rozliczony nie później niż do końca grudnia tego roku. - mówił Tomasz Fijołek, dyrektor zarządzający Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza. – Tymczasem Polska nie złożyła jeszcze pierwszego wniosku o płatność z KPO. Tutaj czas też się kończy, bowiem możliwość złożenia tego pierwszego wniosku upłynie w grudniu 2023 r. Chciałem zapytać, na jakim etapie znajduje się procedowanie tego wniosku?

Udzielona przez Ministerstwo Funduszy i Polityki regionalnej odpowiedź z jednej strony uspokaja: wniosek jest gotowy, czeka na wysłanie do Komisji Europejskiej.

- Wniosek o pierwszą płatność jest przygotowany w komplecie z wyjątkiem ustawy dotyczącej sądów. Wszyscy wiemy na jakim jest ona etapie, czekamy na decyzję Trybunału Konstytucyjnego i na decyzję Prezydenta RP. Także on jest przygotowany, jedyny element [blokujący złożenie tego wniosku – MCG] dotyczy kwestii związanych z dwoma kamieniami milowymizwiązanymi z sądownictwem– odpowiadała wiceminister Małgorzata Jarosińska-Jedynak. - W kwestii terminów 2026 r. i inwestycji do 2026 r. tutaj na poziomie Komisji Europejskiej też są prowadzone rozmowy z państwami członkowskimi dotyczące wydłużenia terminu realizacji instrumentu na rzecz odbudowy i zwiększania odporności, natomiast w tej chwili realizujemy plan i realizujemy założenia tak, jakby ten termin 2026 r. był terminem nienaruszalnym.

- Jak usłyszeliśmy środków z KPO wciąż nie ma i z tego co powiedziała pani minister nie zanosi się, żeby one szybko napłynęły z uwagi na to co się dzieje w Trybunale Konstytucyjnym (w zasadzie nic się nie dzieje) i ze względu na praworządność. Cieszy nas, że wniosek o płatność jest przygotowany, jednak z tego co słyszę, te środki nie zostaną uruchomione – mówiła Elżbieta Polak, marszałek Województwa Lubuskiego i współprzewodnicząca Zespołu ds. międzynarodowych, Unii Europejskiej i polityki regionalnej.

W trakcie posiedzenia Zespół ustalił, że temat rewizji KPO będzie kontynuowany na kolejnym posiedzeniu, które zaplanowano na drugą połowę maja. Zespół ma się zebrać w celu zaopiniowania tego dokumentu po 17 maja br., czyli po posiedzeniu Komitetu Monitorującego ds. KPO.