– To nie tylko opowieść o pomocy. To raport o samorządach, które stały się realnym filarem odporności państwa – mówi Tomasz Fijołek, dyrektor ds. legislacji Unii Metropolii Polskich. – Dziś, gdy Polska buduje nową strategię bezpieczeństwa i odbudowy regionu, doświadczenia miast muszą być jej integralną częścią.
Samorządy – administracja, która działa jak państwo
Z budżetów miejskich przekazano łącznie ponad 21,5 mln zł, wspierając bezpośrednio 74 ukraińskie miasta. Ale znaczenie tych działań wykracza daleko poza liczby. Polskie miasta organizowały centra logistyczne dla transportów z całego świata, pełniły funkcje koordynacyjne, wspierały działania dyplomatyczne niekiedy realizując zadania właściwe administracji rządowej.
– Samorządy pokazały, że potrafią działać szybko, skutecznie i odpowiedzialnie. Pomoc była przemyślana, oparta na sieciach międzynarodowych kontaktów, a nie tylko na spontanicznych gestach. – podkreśla dr hab. Tomasz Kamiński, współautor raportu z Uniwersytetu Łódzkiego.
Współpraca z Ukrainą – czas na systemowe rozwiązania
Raport zawiera zestaw rekomendacji, które mogą stać się podstawą nowej polityki państwowej wobec Ukrainy i współpracy zagranicznej samorządów. Wśród nich są:
- ustanowienie jasnych ram prawnych dla międzynarodowej pomocy miast,
- budowa trwałych struktur zarządzania kryzysowego w aglomeracjach,
- poprawa koordynacji działań między samorządami a administracją centralną.
Solidarność, która wzmacnia państwo
Pomoc polskich miast nie była tylko odruchem serca, była działaniem strategicznym. Dziś, gdy Polska stoi przed wyzwaniem udziału w odbudowie Ukrainy, rola samorządów jako partnerów państwa i gwarantów stabilności regionalnej powinna być wzmocniona, a ich kompetencje systemowo wykorzystane.
– Bezpieczeństwo i stabilność Ukrainy to także bezpieczeństwo Polski. Współpraca między miastami to nie koszt, lecz konieczna inwestycja w stabilną przyszłość regionu. – podkreśla Fijołek.