Prace nad systemowym rozwiązaniem dot. przemocy domowej

Temat wywołany został na forum Zespołu dzięki wnioskowi Unii Metropolii Polskich z 16 lipca br. Miasta zrzeszone w Unii Metropolii Polskich zgłaszają praktyczny problem związany z realizacją zadań związanych z przeciwdziałaniem przemocy domowej w zakresie stosowania przepisu art.12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j.Dz.U. z 2024 r. poz. 424 ze zm.) 

Zgodnie z art. 12a ust. 1 wspomnianej ustawy „W razie zagrożenia życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą domową pracownik socjalny zapewnia dziecku ochronę przez umieszczenie go u innej niezamieszkującej wspólnie osoby najbliższej w rozumieniu art. 115 § 11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17), dającej gwarancję zapewnienia dziecku bezpieczeństwa i należytej opieki, w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub instytucjonalnej pieczy zastępczej.” Osobami, które wspólnie z pracownikiem socjalnym podejmują decyzję o zapewnieniu dziecku ochrony są funkcjonariusz Policji oraz zamiennie lekarz, ratownik medyczny lub pielęgniarka (art. 12a ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej). W praktyce jednak służby medyczne odmawiają udziału w czynnościach zapewnienia dziecku ochrony w razie zagrożenia życia lub zdrowia.

Z informacji przekazanych 18 listopada br. przez Ministerstwo Zdrowia wynika, że planowane są rozwiązania systemowe, które zapewniłyby każdorazowo udział przedstawiciela służb ochrony zdrowia podczas takiej interwencji wraz ze wskazaniem źródła finansowania jego udziału. Takie prace nad rozwiązaniami powinny zakończyć się w tym roku.

Jeśli zaś (czy to dziś czy w przyszłości) nie ma wątpliwości, że zastana podczas interwencji sytuacja jest taką, w której zagrożone jest życie dziecka, wzywane jest pogotowie. Resort zapewnia przy tym, że karetka musi przyjechać.

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów zapewniła natomiast, że planowane są szkolenia dla dyspozytorów ratownictwa medycznego, aby odpowiednio reagować w sytuacji interwencji z art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej.

Podczas poniedziałkowego posiedzenia dyskutowano także na temat projektu rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności wprowadzający m.in. m-legitymację dla osób niepełnosprawnych dostępną w ramach aplikacji mObywatel. Unia Metropolii Polskich pozytywnie opiniując kierunek zmian, przesłała kilka praktycznych pytań do projektu – w załączeniu odpowiedzi resortu.

Dzięki temu już teraz dowiadujemy się np., że rodzic lub opiekun prawny osoby niepełnosprawnej będzie mógł pobrać mobilną legitymację na swój telefon. Natomiast druk wniosku o wydanie legitymacji zostanie dostosowany do znowelizowanego rozporządzenia m.in. w kwestii dopisania danych drugiego rodzica, opiekuna osoby niepełnosprawnej w celu możliwości pobierania mobilnej legitymacji nie tylko przez rodzica, opiekuna, który widnieje w złożonym wniosku o wydanie orzeczenia

Projekt jest jeszcze w trakcie konsultacji i nie został zaopiniowany.

W bieżącym miesiącu w sumie odbyły się aż trzy posiedzenia Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

7 listopada głównym tematem był projekt ustawy o Krajowej Sieci Kardiologicznej (Ministerstwo Zdrowia) (UD145). Strona samorządowa zawnioskowała m.in. o ponowną ocenę kosztów realizacji projektu, z uwagi na przypuszczalne pomyłki (niedoszacowanie).

Pozytywną opinię strony samorządowej otrzymał projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Projekt zakłada m.in. przedłużenie do 30 listopada okresu, w którym należność dla danego rodzaju świadczeń określa się w sposób preferencyjny. Zmiana ma dotyczyć świadczeniodawców na obszarach dotkniętych powodzią we wrześniu br.

Samorządowcy pozytywnie odnieśli się również do treści projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, który również ma pomóc świadczeniodawcom z terenów objętych powodzią w dokonaniu odpowiednich rozliczeń bez uszczerbku dla realizowanych w danym szpitalu świadczeń.

13 listopada kontynuowano dyskusję na temat projektu ustawy o Krajowej Sieci Kardiologicznej (Ministerstwo Zdrowia) (UD145). Projekt otrzymał opinię pozytywną strony samorządowej. A ocena kosztów została zweryfikowana i poprawiona.

Omówiono także projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym. Projekt ten został zaopiniowany pozytywnie, z uwagą zgłaszaną m.in. przez Unię Metropolii Polskich dot. późnego procedowania rozporządzenia, co ze względów formalnych generuje komplikacje dla JST.

Samorządy zgłaszały także uwagi w zakresie powiązania algorytmu dla warsztatów terapii zajęciowej 9WTZ). Warto tu jednak wspomnieć, że na posiedzeniu Zespołu, które dobyło się 14 października rozmawiano na temat przyszłości warsztatów terapii zajęciowej (temat zgłoszony przez Związek Miast Polskich). Zastępca dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśnił, że ważną kwestią w tym zakresie jest powiązanie minimalnego wynagrodzenia z algorytmem dla warsztatów terapii zajęciowej i zakładów opieki zdrowotnej jednocześnie, przy czym miałoby ono stanowić nie tylko jednorazowe podniesienie świadczeń. Same WTZ miałyby otrzymać więcej pieniędzy. Taki kierunek zmian rozważa resort. Jednakże z punktu widzenia samorządów niekoniecznie jest to rozwiązanie korzystne.

Związek Powiatów Polskich zwrócił bowiem uwagę, że powiązanie wynagrodzeń w WTZ z najniższymi czy średnimi płacami w gospodarce narodowej, będzie miało wpływ na finanse powiatów, a ich dochody nie rosną proporcjonalnie. Tym samym, dopóki nie dojdzie do wypracowania rozwiązania trwale wiążącego dochody powiatów z wydatkami tego typu, Związek nie zgodzi się na modyfikacje w tym zakresie.

Foto: Caleb Wodds/Unsplash