Propozycje zmian legislacyjnych odwracających centralizację przekazane rządowi

Przywrócić decentralizację

W spotkaniu z ministrem Siemoniakiem uczestniczyli przedstawiciele wszystkich korporacji tworzących stronę samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego: Związku Miast Polskich, Unii Metropolii Polskich, Unii Miasteczek Polskich, Związku Gmin Wiejskich RP, Związku Powiatów Polskich, Związku Województw RP, a także Ogólnopolskiego Porozumienia Organizacji Samorządowych i Związku Samorządów Polskich.

. Od kilku miesięcy zapowiadali przygotowanie propozycji i przekazanie ich rządowi.

- Kilka miesięcy temu umówiliśmy się z liderami polskiego samorządu terytorialnego, że czas na naprawę i odwrócenie niekorzystnych zmian, które w latach 2015-2023 dotknęły samorząd – powiedział minister Siemoniak i podziękował za przygotowanie konkretnych zapisów legislacyjnych. Zapowiedział, że teraz rząd rusza do pracy, by przeanalizować wszystkie propozycje. Liczy na szerokie poparcie w parlamencie, jako że samorządowcy wywodzą się z różnych kręgów politycznych.

– Polski samorząd terytorialny zasługuje na to, by przywrócić mu należne miejsce - dodał minister.

Z kolei w imieniu strony samorządowej prezydent Wrocławia, prezydent Wrocławia i prezes Związku Miast Polskich, Jacek Sutryk podkreślił, że reprezentuje stronę samorządową w jej najszerszym składzie: w spotkaniu wzięli udział przedstawiciele gmin wiejskich, miejsko-wiejskich, miast, powiatów i województw samorządowych. Przypomniał, że w ostatnich latach odbierano samorządom władztwo i niezależność, możliwość decydowania. Tymczasem w momentach próby samorząd stawał na wysokości zadania.

- We wszystkich bardzo trudnych dla nas kryzysach samorząd się sprawdził, zawsze stawał po stronie wspólnot lokalnych (…) Powiem mocniej, w ostatnich latach państwo polskie traktowało samorząd jako ciało obce. Tymczasem my zwykliśmy powtarzać, że nie ma silnego, demokratycznego państwa bez silnego samorządu i na odwrót - nie ma silnego samorządu bez silnego, ale i rozumiejącego samorząd państwa. Wreszcie doczekaliśmy się tego, że możemy razem z rządem zmieniać i wzmacniać Polskę – powiedział prezydent Wrocławia i prezes ZMP.

Zaznaczył, że przekazany ministrowi Siemoniakowi pakiet zmian został wspólnie wypracowany po stronie samorządowej. I choć polski samorząd tworzą ludzie różnych opcji, to udało się znaleźć wspólny mianownik, który  dotyczy tego, jak poprawiać działanie samorządy, by w efekcie poprawiać jakość usług publicznych, jakość życia mieszkańców wspólnot lokalnych.

- Ten dokument jest w dużej mierze zapisem „status quo ante”, zanim rząd PiS zaczął odbierać władztwo samorządu i zaczął na nowo recentralizację państwa - dodał Sutryk.

Przekazany dokument to dopiero początek zmian, których chcą samorządowcy. Kolejne pakiety mają być przekazywane w przyszłym roku, roku 35-lecia samorządu. Jubileusz bowiem to dobry czas na podsumowania, ocenę tego, co się udało i tego, co należy poprawić.

Jakie zmiany znalazły się w pakiecie przekazanym rządowi?

Zmiany dotyczą bardzo różnych dziedzin funkcjonowania samorządu terytorialnego i wszystkich jego poziomów. To przywracanie uprawnień, zadań i kompetencji utraconych w ostatnich latach, m.in.:

- dostępu do Funduszu Autobusowego dla miejskich przedsiębiorstw komunalnych poza terenem miast - jako że sieć komunikacji miejskiej obejmuje często przejazdy również poza granicami miasta, realizowanymi przez pojazdy ekologiczne;

- tworzenia śródmiejskich stref parkowania, m.in. w miejscowościach uzdrowiskowych czy pielgrzymkowych, gdzie w weekendy ruch samochodowy jest największy;

- przywrócenia JST władztwa w kwestii prowadzenia polityki oświatowej, zwłaszcza kształtowania sieci szkolnej - ten problem nieustannie się pogłębia z powodu kryzysu demograficznego;

- zagwarantowania środków na prowadzenie nieodpłatnej pomocy prawnej - ze względu na niedoszacowanie systemu, jakość usług spada;

- uporządkowania kwestii opodatkowania domków letniskowych, które często zmieniły się w miejsce stałego zamieszkania (co nie zostało zgłoszone);

- rozwiązania kwestii dotyczącej rozszerzonej odpowiedzialności producenta i systemu kaucyjnego.