Wspomnienie o Pawle Adamowiczu

13 stycznia 2019 r. podczas 27. Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, na scenie ustawionej na Rynku Węglowym w Gdańsku zginął Paweł Adamowicz. Jego zabójca, uzbrojony w nóż o 15 cm. ostrzu, wdarł się na scenę i zadał Prezydentowi Gdańska trzy ciosy. 14 stycznia 2019 r. Paweł Adamowicz zmarł na skutek odniesionych ran. Dzisiaj obchodzimy pierwszą rocznicę tego tragicznego wydarzenia.

Paweł Adamowicz urodził się 2 listopada 1965 r. w Gdańsku. Prawnik z wykształcenia, samorządowiec z zawodu i powołania. Opozycjonista. W działalność solidarnościowej opozycji zaangażował się jeszcze w szkole średniej. Był kolporterem prasy i wydawnictw podziemnych. W latach 1984–1986 był współwydawcą i drukarzem podziemnego uczniowskiego pisma „Jedynka”. Działalność tą kontynuował jako student na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, jako współwydawca i drukarz podziemnego pisma studentów „ABC”, a także jako współorganizator strajku okupacyjnego na swojej uczelni oraz przewodniczącym studenckiego komitetu strajkowego.

Współtworzył pierwsze jawne stowarzyszenia opozycyjne wobec władz (Klub Myśli Politycznej „Dziekania” w Warszawie, Gdański Klub Polityczny im. Lecha Bądkowskiego, Stowarzyszenie „Kongres Liberałów” i Gdańskie Stowarzyszenie Akademickie). Był współorganizatorem I i II Zjazdu Kongresu Liberałów.

Swoją pracę w strukturach gdańskiego samorządu terytorialnego rozpoczął w 1990 r., kiedy to został wybrany na radnego. Od 1994 r. do 1998 r. pełnił funkcję przewodniczącego Rady Miasta Gdańska.

W 1998 r. Paweł Adamowicz został po raz trzeci wybrany na radnego, a następnie Rada Miasta Gdańska wybrała go - po raz pierwszy - na Prezydenta Miasta Gdańska. Stanowisko to Paweł Adamowicz piastował nieprzerwanie do dnia swej tragicznej śmierci w 2019 r. Od 2002 r. funkcję tą powierzali mu już nie radni, a mieszkańcy Gdańska, w bezpośrednich wyborach.

W latach 2007 - 2015 Paweł Adamowicz był Prezesem Zarządu Fundacji Unia Metropolii Polskich, która od 11 lipca 2019 r. nosi Jego imię.

Doskonale rozumiał znaczenie i rolę samorządu terytorialnego, szczególnie metropolitalnego, miejskiego (ale nie tylko) w całej strukturze państwa i zależało Mu, aby tego znaczenia i tej roli samorządu na wszystkich jego poziomach nie umniejszać. Zawsze podkreślał, że istotą samorządu terytorialnego jest samodzielność, wypływająca z urzeczywistnienia zasady pomocniczości. „To wspólnota samorządowa – za pośrednictwem wybranych przez siebie władz – decyduje o tym, co jest zbiorową potrzebą wymagającą zaspokojenia staraniem wspólnoty jako całości i przy pomocy jakich narzędzi potrzeba ta będzie zaspokajana” powtarzał wielokrotnie Prezydent Gdańska.

Paweł Adamowicz, jako Prezydent Gdańska wielokrotnie zabierał głos sprzeciwiając się dyskryminacji i wyrażając otwartość na mniejszości narodowe, etniczne, religijne i seksualne. Uważał, że z wartości religijnych wynika uniwersalny szacunek dla godności człowieka, a z idei konserwatyzmu poszanowanie demokracji jako pluralizmu postaw i poglądów. W 2016 poparł wprowadzenie w Gdańsku Miejskiego Modelu Integracji Imigrantów, a rok później (30 czerwca 2017 r.) podpisał wraz z Prezydentami miast członkowskich Unii Metropolii Polskiej deklarację o współpracy w dziedzinie migracji (tzw. Deklaracja Gdańska). Wielokrotnie wskazywał konieczność aktywnego działania w celu włączenia przybyłych do miasta migrantów do życia lokalnej społeczności. W swoich publicznych wystąpieniach wyrażał poparcie dla postulatów równouprawnienia osób LGBT i wskazywał, że Gdańsk powinien być miastem otwartym na różnorodność. Te działania uzasadniał jako realizację zapomnianych lub porzuconych wartości „Solidarności”, w której działał jako młody człowiek. W 2017 roku stając na czele Trójmiejskiego Marszu Równości. „Nasze miasto – Gdańsk – chce być otwarte na różnorodność, bo różnorodność jest bogactwem, nie jest problemem. Tylko w spotkaniu z innym, tylko w spotkaniu z obcym, możemy się wzbogacić: dopiero spotkanie z inną kulturą, odmiennością czyni nas bogatszymi” – mówił Adamowicz 27 maja 2017 podczas Marszu Równości.

Swoją działalność publiczną Paweł Adamowicz realizował także w życiu prywatnym, wspierając troje sierot z Konga i Rwandy w ramach programu „Adopcji Serca”. Był honorowym dawcą krwi oraz wolontariuszem Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (od 1998 r.).

„Gdańsk jest szczodry, Gdańsk dzieli się dobrem. Gdańsk chce być miastem solidarności. To jest cudowny czas dzielenia się dobrem. Jesteście kochani. Gdańsk jest najcudowniejszym miastem na świecie" - mówił Paweł Adamowicz 13 stycznia 2019 r. podczas Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. To były jedne z Jego ostatnich słów tuż przed atakiem nożownika.

Tragiczna śmierć Prezydenta Gdańska zwróciła uwagę wszystkim, do jakich skutków może doprowadzić tworzenie podziałów społecznych i eskalacja mowy nienawiści, zwłaszcza w życiu publicznym.

19 stycznia 2019 r. urna z prochami Prezydenta Gdańska spoczęła w Bazylice konkatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku.

Paweł Adamowicz osierocił córki: Teresę i Antoninę. Pozostawił także żonę Magdalenę, brata Piotra oraz rodziców: Ryszarda i Teresę.

Gdańszczanie zapamiętają Pawła Adamowicza, jako Prezydenta, który wyprowadził miasto z bardzo trudnej sytuacji lat 90. To jego decyzje i jego działania, jego inspiracja spowodowały, że Gdańsk jest dziś jednym z najlepszych miejsc do życia w Polsce. Rozpoznawalnym w Europie i na świecie.

Zawsze był uśmiechnięty, zawsze gotowy na spotkanie z drugim człowiekiem i na zrewidowanie swoich poglądów - jeśli miałoby to służyć dobrej sprawie. A jednocześnie wierny swojemu Gdańskowi. Gdańskowi, któremu oddał wszystko.