Decyzja ratingowa Agencji Fitch Ratings, podyktowana tzw. Polskim Ładem, dotyczy 14 jednostek samorządu terytorialnego. Na tzw. listę obserwacyjną spośród miast UMP trafiły m.in.: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Szczecin i Warszawa. W oddzielnych komunikatach Agencja poinformowała także o wpisaniu na listę obserwacyjną Rzeszowa oraz Poznania.
Poznań, choć ma utrzymaną wysoką ocenę na poziomie A- potwierdzającą dobre zarządzanie miastem, również trafił na listę obserwacyjną. - Niestety, jedna z największych, niezależnych agencji oceniających publiczne finanse - Fitch, wskazuje na „Polski Ład” jako ogromne zagrożenie dla samorządów. w ocenie agencji niesie on ze sobą straty w dochodach JST, których rządowe dofinansowanie nie jest w stanie zrekompensować. Najgroźniejsza jest jednak destabilizacja finansów samorządów, która może spowodować spadek wiarygodności kredytowej naszego miasta i innych gmin oraz wzrost kosztów pozyskiwanego finansowania. Już teraz rynki negatywnie reagują na przewidziane w Polskim Ładzie zmiany, co znajduje odzwierciedlenie m.in. w mocnym osłabieniu złotego. W tej sytuacji musimy bardzo rozważnie pracować nad budżetem, by utrzymać stabilność i dobrą kondycję finansową Poznania. - mówi Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania.
- Uchwalone ostatnio regulacje wprowadzające reformę podatkową „Polski Ład”, w tym wprowadzające szereg zmian w systemie dochodowym JST, doprowadzą do zmiany systemu finansowania JST w Polsce, czego negatywne skutki najbardziej odczują gminy. Nowy system wpłynie na profile finansowe gmin ocenianych przez Fitch, a w konsekwencji na ich ratingi. Niedawno Fitch opublikował raport specjalny na temat potencjalnego wpływu, jaki reforma fiskalna „Polski Ład” może mieć na zdolność kredytową oraz ratingi JST w Polsce– czytamy w opublikowanym na stronie Agencji Fitch Ratings komunikacie.
Jak wyjaśnia Fitch Ratings - Umieszczenie ratingów na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym odzwierciedla naszą niepewność co do możliwego wpływu reformy fiskalnej „Polski Ład” na profile finansowe ocenianych przez nas gmin. W wyniku wprowadzonej reformy znacznie zmniejszone zostaną dochody operacyjne w porównaniu do sytuacji, gdyby reforma nie została wprowadzona. Reforma wpływa na dochody JST z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). PIT stanowił średnio ponad 25% dochodów ogółem gmin ocenianych przez Fitch. Naszym zdaniem, przewidziane w znowelizowanej ustawie o dochodach JST rozwiązania będą niewystarczające by w pełni skompensować spodziewany spadek dochodów z tytułu udziału w dochodach z PIT.
Dlatego w ocenie Agencji gminy będą zmuszone do podjęcia działań zapobiegawczych, w postaci podnoszenia podatków i opłat lokalnych oraz ograniczania wydatków bieżących, aby zrównoważyć ubytek dochodów.
- Gminy w Polsce są obecnie w trakcie uchwalania budżetów na rok 2022, natomiast działania przeciwdziałające skutkom wprowadzanej reformy są dyskutowane w radach gminnych, które powinny je zatwierdzić do końca tego roku. Jeżeli gminom nie uda się wprowadzić działań zmierzających do złagodzenia skutków ubytku dochodów operacyjnych powstałego w wyniku reformy „Polski Ład”, ich samodzielne profile kredytowe (SCP) ulegną pogorszeniu, prowadząc do obniżenia ratingów. – wskazuje Agencja Fitch Ratings.
Jednocześnie analitycy Fitch Ratings oceniają zdolność polskich miast do generowania dodatkowych dochodów jako „ograniczoną”. - Stawki podatków dochodowych, podobnie jak wysokość większości transferów bieżących z budżetu państwa są ustalane na szczeblu centralnym. Miasta mają też ograniczoną elastyczność w zakresie podatków lokalnych, ponieważ górne limity tych podatków są określane w regulacjach krajowych – czytamy w opublikowanych przez Agencję komunikatach.