Miniony tydzień na Zespołach KWRiST

Jak pamiętamy, z wnioskiem o zmianę opinii na temat projektu ustawy o ochronie ludności oraz o stanie klęski żywiołowej (UD432) wystąpił, na ostatnim posiedzeniu plenarnym wiceminister administracji i spraw wewnętrznych Maciej Wąsik, który zaproponował, by podjąć jeszcze jedną próbę wypracowania kompromisu, by projekt uzyskał pozytywną opinię Komisji Wspólnej, ponieważ lepiej byłoby procedować go w parlamencie z pozytywną opinią KWRiST. Wiceminister Maciej Wąsik zaproponował, że resort spraw wewnętrznych i administracji jeszcze raz rozważy tych kilka zasadniczych kwestii, które nie uzyskały aprobaty strony samorządowej. KWRiST postanowiła, że próbę wypracowania kompromisu podejmie Zespół ds. administracji publicznej i bezpieczeństwa obywateli KWRiST. Pierwsze, dedykowane temu celowi, posiedzenie Zespołu odbyło się 7 marca 2023 r. W jego trakcie Marek Wójcik, sekretarz strony samorządowej KWRiST przypomniał kluczowe zastrzeżenia strony samorządowej, które nie pozwoliły projektu zaopiniować pozytywnie.

- Najważniejsze elementy zostały ujęte w stanowisku strony samorządowej, które przyjęliśmy Tam zostały ujęte te najważniejsze, kluczowe, które chcielibyśmy aby zostały poprawione – mówił Marek Wójcik dodając, że przede wszystkim tego braku podziału zadań pomiędzy administrację rządową i samorządową na te zadania, które są zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej dla samorządów; tymi które są zadaniami własnymi JST i tymi, które są zadaniami administracji rządowej w kwestii ochrony ludności. - Drugą kwestią dla nas ważną jest ta dotycząca wprowadzenia nowych stanów, czyli stanu pogotowia oraz stanu zagrożenia. Tu przede wszystkim chcielibyśmy, aby jasno zostały sprecyzowane przesłanki ich wprowadzania oraz precyzyjnego wskazania na jaki czas mogą one zostać wprowadzone i ewentualnie przedłużone. Po trzecie ciągle nie są jasne przepisy dotyczące przejmowania zadań jednostki samorządu terytorialnego przez wojewodę. Tutaj przyznaję, że wykonaliśmy gigantyczną zmianę wspólnie rozmawiając i byłbym nieuczciwy, gdybym tego nie podniósł. Nadal mamy jednak obawy, czy zasadne są te działania restrykcyjne, które będą podejmowane w stosunku do organu jednostki samorządu terytorialnego – mówił Marek Wójcik.

W trakcie dyskusji glos zabrała także Dorota Bąbiak – Kowalska, radca prawny i  dyrektor Unii Metropolii Polskich ds. prawnych i organizacyjno – administracyjnych, która przypomniała najważniejsze zastrzeżenia jakie do ustawy zgłosiła ta, skupiająca największe polskie miasta korporacja. - Chodzi o finansowanie zadań z zakresu obrony cywilnej ze środków budżetu państwa, budżetów JST oraz Funduszu Ochrony Ludności. Cały czas podkreślaliśmy w naszych uwagach, że nie zostało wyjaśnione, które zadania z obrony cywilnej powinny być traktowane jako zadania zlecone, a które jako zadania własne. Ten punkt wracał na każdym spotkaniu Zespołu i nie udało się tego wyjaśnić. Dlatego postulujemy, aby w projekcie zostało precyzyjnie określone, które zadania będą zadaniami zleconymi z zakresu administracji rządowej, a które zadania będą zadaniami własnymi JST – wskazywała dyrektor Dorota Bąbiak- Kowalska. W swoim wystąpieniu przedstawicielka Unii Metropolii Polskich przypomniała także, że projektowana ustawa o ochronie ludności ma być realizowana w sposób, który szczegółowo określone zostaną w licznych rozporządzeniach. - Nie ze wszystkimi projektami tych rozporządzeń mieliśmy okazję się zapoznać, co w znacznym stopniu utrudnia ocenę samego projektu ustawy - wskazywała Dorota Bąbiak - Kowalska.

W trakcie dyskusji przedstawiciele strony rządowej podkreślali, że uwzględnili aż 90 uwag zgłoszonych przez stronę samorządową do projektu ustawy. Zaproponowali także, są gotowi (w zamian za pozytywną opinię) zrezygnować z przepisów dotyczących przejmowania zadań i komisarza.

- Zaproponowałbym państwu następującą rzecz: my byśmy zrobili daleko idące ustępstwo, które no jest rzeczywiście ogromnym ukłonem z naszej strony. Wykreślilibyśmy z art. 35 punkt 6 i 7, czyli wyrzucilibyśmy możliwość przejęcia zadań przez wojewodę i powołania do tych zadań osoby koordynującej. Tych zadań, których np. nie wykonał wójt, burmistrz czy prezydent. To jest daleko idąca zmiana, tym bardziej że w moim środowisku politycznym no rzeczywiście nacisk na to był bardzo mocno kładziony – mówił minister Maciej Wąsik.

Ostatecznie strona rządowa i strona samorządowa ustaliły, że rozmowy będą kontynuowane. Poza zaproponowaną przez MSWiA zmianą strona rządowa zobowiązała się także do opracowania podziału zadań na rządowe – samorządowe oraz zlecone, na co bardzo mocno naciskała m.in. Unia Metropolii Polskich.

Publiczny transport zbiorowy – projekt bez opinii

8 marca 2023 r. w Dzień Kobiet oraz 33 rocznicę uchwalenia ustawy o samorządzie gminnym zebrał się na specjalnym posiedzeniu Zespół ds. infrastruktury, urbanistyki i transportu KWRiST. Posiedzenie poświęcone było praktycznie jednemu projektowi ustawy o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz niektórych innych ustaw (UD18).

Dyskusja zogniskowała się nad dostępnością Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych dla miast, które organizują publiczny transport zbiorowy na terenach podmiejskich. Z wnioskiem o uwzględnienie miast w podziale tych środków wystąpiły solidarnie Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza oraz Związek Miast Polskich.

- Nieustająco prosi o to, żeby uwzględnić interesy mieszkańców terenów, które nazywamy białą plamą, obsługiwane przez transport zbiorowy organizowany przez miasta. Miasta mniejsze i większe, co podkreślam. Często to jest transport, który sięga nawet kilkudziesięciu kilometrów od tych miast - mówił Marek Wójcik, Pełnomocnik Zarządu-ekspert ds. legislacyjnych ZMP.

- Połączę głos Związku Miast Polskich z głosem Unii Metropolii Polskich tylko podpierając argumentację, oczywiście w wielu miejscach ten transport organizowany przez miasto obsługuje tereny wykluczone komunikacyjnie, popegeerowskie, tak to ma miejsce w przypadku Gdańska i jest to moim zdaniem, i zdaniem Unii Metropolii Polskich, likwidacja tych białych plam transportowych w miejscach, które mają szczęście (bądź nieszczęście), że leżą w bezpośrednim otoczeniu ośrodków miejskich i że ich transport jest organizowany bezpośrednio przez miasta – mówił Piotr Grzelak, wiceprezydent Gdańska i współprzewodniczący Zespołu ds. infrastruktury, urbanistyki i transportu KWRiST z ramienia Unii Metropolii Polskich.

Odmienne stanowisko w tej sprawie przedstawił Związek Powiatów Polskich argumentując, że dopuszczenie miast do podziału środków z Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych nawet w zakresie dotyczącym jedynie przewozów na liniach podmiejskich spowoduje, że pula środków wyczerpie się i dla pozostałych organizatorów transportu zbiorowego (m.in. powiaty, związki komunalne) nie zostanie już nic.

Ostatecznie Zespół odstąpił od opiniowania projektu ustawy o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz niektórych innych ustaw, ponieważ strona samorządowa nie była w stanie uzgodnić jej treści.

Podział rezerwy subwencji oświatowej w 2023 r.

Dwa dni później, w piątek, 10 marca br. Zespół ds. edukacji kultury i sportu KWRiST przyjął zaproponowane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki kryteria podziału rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2023. Opinia pozytywna w tej sprawie nie obyła się bez uwagi o charakterze ogólnym dotyczącym konieczności podjęcia dyskusji o zmianie systemu finansowania zadań oświatowych.

- Przyglądamy się  systemowi finansowania oświaty, on się zrobił bardzo skomplikowany zawiera 93 wagi, bardzo trudno jest już tłumaczyć ten system i oczywiście podtrzymujemy swoje stanowisko co do konieczności prac nad jego zmianą  a jednocześnie nad kryteriami. Natomiast jeżeli chodzi o kryteria na rok 2023 to przyjmujemy – mówiła Ewa Dumkiewicz-Sprawka, dyrektor Wydziału Oświaty i Wychowania UM w Lublinie.

Dyrektor Ewa Dumkiewicz-Sprawka, która posiedzenie Zespołu współprowadziła, wskazała także ważne dla samorządów tematy i problemy, które powinny zostać pilnie rozwiązane i poruszone na kolejnym posiedzeniu.

Pierwszy dotyczy organizacji roku szkolnego 2023/2024. Strona samorządowa postuluje, aby  podwyższone limity uczniów w oddziałach (ze względu na uczniów z Ukrainy)  obowiązywały nadal w kolejnym roku szkolnym

Kwestia druga dotyczy problemu braku nauczycieli przedmiotów zawodowych oraz przedmiotów ścisłych. W związku z tym, że we wrześniu 2023 do szkół ponadpodstawowych trafi kolejne 1,5 rocznika tych, wiemy, że nauczycieli tych  zabraknie. Jednocześnie za chwilę zderzymy się ze znacznie zmniejszoną liczbą kandydatów i przyszłych uczniów w szkołach ponadpodstawowych, dlatego  strona samorządowa postuluje, aby od  przyszłego roku czasowo zezwolić na zatrudnianie brakujących nauczycieli na więcej niż 1,50 etatu.

Ostatnia sprawa wiąże się z przyjęciem 1,5 rocznika od września 2023 r. W szkołach (zwłaszcza miejskich) może pojawić się konieczność korzystania z pomieszczeń sąsiedniej szkoły np. z sal gimnastycznych w szkołach podstawowych. To - formalnie - wymaga utworzenia dodatkowej lokalizacji szkoły ponadpodstawowej. Strona samorządowa zwróciła się o złagodzenie formalności związanych z tworzeniem takich lokalizacji w tych szczególnych przypadkach.

Obecny na posiedzeniu wiceminister edukacji i nauki Dariusz Piontkowski zapewnił, że resort przyjrzy się tym tematom i ustosunkuje do nich przedstawiając możliwe ich rozwiązania.

- Jeżeli chodzi o zwiększenie limitów w oddziałach klasowych to nie przewidujemy wprowadzenia tej zasady na przyszły rok szkolny, natomiast utrzymujemy to zwiększenie do końca danego etapu edukacyjnego. Te postulaty to prosimy o ich przekazanie na piśmie, niektóre wymagać będą zmian ustawowych, też zauważamy problem m.in. z rekrutacją 1,5 rocznika – mówił minister Dariusz Piontkowski.