Aktualności

Z Zespołu ds. edukacji, kultury i sportu KWRiST

Cofnij

19 stycznia 2023

Nowelizacja Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Dyskusja nad projektem uchwały Rady Ministrów w sprawie budowy Muzeum Westerplatte i wojny 1939 r. Omówienie projektu rozporządzenia MEiN w sprawie w sprawie szczegółowych zadań wiodących ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych. To były najważniejsze punkty posiedzenia Zespołu ds. edukacji, kultury i sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, które odbyło się 17 stycznia br.

Natomiast w sprawach różnych pojawiło się pytanie postawione przez Iwonę Waszkiewicz, wiceprezydent Bydgoszczy reprezentującą Unię Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza. Dotyczyło ono nauczycielskich wynagrodzeń w kontekście wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę od 1 stycznia 2023 r. - Obecnie nauczyciele początkujący nie osiągają poziomu minimalnego wynagrodzenia za pracę, w związku z czym mam pytanie, kiedy resort edukacji zamierza znowelizować rozporządzenie w sprawie stawek nauczycielskich wynagrodzeń? – pytała Iwona Waszkiewicz dodając, że dyrektorzy szkół oraz jednostki samorządu terytorialnego zastanawiają się obecnie, czy na koniec stycznia wypłacać tym nauczycielom dodatki wyrównawcze. – Jeżeli te dodatki zostaną wypłacone, a następnie nauczyciele dostaną wyrównanie od 1 stycznia, to powstanie problem podwójnie wypłaconego wynagrodzenia – zwracała uwagę wiceprezydent Bydgoszczy.

Odpowiedzi udzieliła Marzena Machałek, wiceminister edukacji i nauki wskazując, że projekt stosownego rozporządzenia powinien trafić do konsultacji „w przyszłym tygodniu [23.01 – 27.01], być może uda się jeszcze w tym tygodniu”. Natomiast na pytanie czy szkoły mają wypłacać dodatki, czy nie MEiN udzieli odpowiedzi w najbliższym czasie po przeanalizowaniu problemu.

Zasady działania WOKRO-ów

Zespół nie wydal opinii na temat projektu rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie szczegółowych zadań wiodących ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych. Powodem są niezakończone jeszcze uzgodnienia pomiędzy resortami edukacji i zdrowia. Na temat projektu nie wypowiedział się także Zespół ds. ochrony zdrowia i polityki społecznej KWRiST, do którego również został on skierowany. Zespół ds. ochrony zdrowia ma wydać opinię 23 stycznia. W związku z czym Zespół ds. edukacji, kultury i sportu postanowił, że projekt zostanie zaopiniowany dzień później, czyli 24 stycznia br., jeśli do tej pory zakończą się uzgodnienia międzyresortowe i będziemy mieć szansę, żeby poznać zaktualizowaną wersję projektu.

W trakcie dyskusji nad projektem (strona rządowa skupiła się na omawianiu uwag zgłoszonych do projektu przez Unię Metropolii Polskich) przedstawiciele ministerstwa edukacji i nauki zapewniali, że dołożą wszelkich starań, aby  przepisy rozporządzenia doprecyzować oraz zawrzeć w uzasadnieniu do projektu wyjaśnienie motywów i intencji projektodawców.

Strona samorządowa wskazała natomiast generalną uwagę, że funkcjonowanie WOKRO-ów powinno zostać uregulowane systemowo i na poziomie ustawowym.

- Na chwilę obecną konieczne jest urealnienie istniejących przepisów i dostosowanie ich do praktyk - wskazywała Katarzyna Liszka-Michałka, radca prawny Związku Powiatów Polskich. - Obawiamy się, że projekt zawiera rozwiązania, które powodować będą, że WOKRO-y nadal nie będą wiedziały, jak mają działać. Pojawią się także kolizje z innymi dziedzinami prawa m.in. w zakresie dostępu do dokumentacji medycznej, czy z prawem zamówień publicznych. Możemy mówić o wzniosłych ideałach, też jesteśmy za tym, żeby wsparcie było holistyczne, żeby to robić interdyscyplinarnie, włączyć różne resorty, ale na ten moment, w praktyce to się nie zadzieje – mówiła przedstawicielka ZPP.

Biblioteka to miejsce czasu wolnego

Pozytywną opinię Zespołu ds. edukacji, kultury i sportu zyskały natomiast dwa projekty dotyczące Narodowego Programu Rozwoju czytelnictwa. Są to: projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021-2025” oraz projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków, form i trybu realizacji Priorytetu 3 „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0. na lata 2021-2025”.

- Zmiany wprowadzane do programu mają charakter techniczny i porządkujący, a wynikają one z doświadczeń pierwszego, pełnego roku realizacji tego programu. Główny schemat realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 pozostaje bez zmian. Zmiany, które proponujemy są związane z priorytetem 1.2 „Budowa ogólnokrajowej sieci bibliotecznej poprzez budowę ogólnokrajowej sieci zarządzania siecią bibliotek”. Pozwalają one na przeprowadzenie naboru uzupełniającego, ponieważ zapotrzebowanie w predystynowanych trzech województwach (lubuskie, łódzkie i świętokrzyskie) było mniejsze niż zakładaliśmy. W związku z czym proponujemy, aby w dodatkowym naborze mogły uczestniczyć biblioteki ze wszystkich województw, których zasoby przekraczają 50 tys. woluminów, czyli biblioteki duże: wojewódzkie, miejskie oraz powiatowe – wyjaśniał Maciej Adamkowski, dyrektor Departamentu Mecenatu Państwa w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W trakcie dyskusji strona samorządowa zwróciła uwagę na niespójność działań rządu. O ile bowiem opracowany przez MKiDN Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa zakłada, że biblioteki uczestniczące w Programie mają być otwarte w połowę sobót w ciągu roku, o tyle na mocy art. 37 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku, w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, biblioteki są zobowiązane do zaoszczędzenia zużycia energii elektrycznej na poziomie 10% w stosunku do roku 2022. Chcąc wypełnić zapis ustawowy biblioteki poszukują źródeł oszczędności energii elektrycznej. Zatem skracają godziny otwarcia bibliotek dla czytelników lub zamykają placówki w soboty.

Strona rządowa nie ustosunkowała się wprost do tej uwagi. Pośrednio zaś odniósł się do niej dr Tomasz Makowski dyrektor Biblioteki Narodowej. – Udostępnienie bibliotek  mieszkańcom w soboty to ogromny sukces tego Programu. O ile przed jego uruchomieniem, w soboty otwartych było 15% bibliotek, to obecnie jest ich aż 90%. Otwarcie bibliotek w sobotę jest standardem na świecie, a badania pokazują, że duża część dorosłych nie korzysta z bibliotek, bo te są zamknięte wtedy, gdy mogą z nich skorzystać. Biblioteki są miejscami czasu wolnego, a sobota jest w zasadzie jedynym dniem wolnym, w którym dzieci z rodzicami czy dziadkami mogą przyjść do biblioteki i z jej zbiorów skorzystać – argumentował dyrektor Biblioteki Narodowej.

Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 r.

Zespół dyskutował także nad projektem uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pn. „Budowa Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 – Oddziału Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku” na lata 2022-2027. Ostatecznie Zespół opinii na jego temat nie wydał. A to ze względu na niezakończone jeszcze uzgodnienia międzyresortowe projektu.

Uwagi do projektu zgłosiło Miasto Gdańsk (za pośrednictwem Unii Metropolii Polskich) oraz samorząd województwa pomorskiego. Przedstawił je Maciej Buczkowski, zastępca dyrektora Biura Prezydenta Miasta Gdańska. Przede wszystkim dotyczą one koncepcji zagospodarowania półwyspu Westerplatte, która ma być w ramach programu realizowana. – W naszej ocenie inwestor - Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku nie ma spójnej i całościowej koncepcji zagospodarowania terenu Westerplatte.  Prowadzi działania projektowe punktowo, co budzi wątpliwości, jeżeli chodzi o jakość planowania przestrzeni terenu tego pomnika historii. Zwracamy też uwagę na mnogość biur projektowych, które przygotowują różne realizacje. Inna pracownia przygotowała projekt cmentarza, inna modernizację elektrowni, inna ekspozycje w elektrowni, jeszcze inna ma zaprojektować Centrum Obsługi Zwiedzających u nasady półwyspu na i na koniec jeszcze inna przekształcenie całego półwyspu – wskazywał Maciej Buczkowski dodając, że to wszystko rodzi obawy właściwego zabezpieczenia założenia architektonicznego Pomnika Bohaterów Wybrzeża opracowanej przez Andrzeja Haupta i jego zespół.

Jednocześnie dyrektor Maciej Buczkowski wskazywał, że Miasto Gdańsk jest gotowe do pełnej współpracy przy realizacji planowanej na półwyspie Westerplatte inwestycji. – Miasto Gdańsk jako długoletni gospodarz tego miejsca, ważnego dla wszystkich Polaków, powinno być zapraszane do szczegółowej dyskusji na temat przyszłości Westerplatte. Chcemy się odnosić do pojawiających się pomysłów i koncepcji bez złych emocji i oczywiście merytorycznie, a jeżeli na takie analizy będziemy mieli troszeczkę więcej czasu, to na pewno wpłynie to na poziom całego procesu – mówił Maciej Buczkowski, dodając, że współpraca Miasta z inwestorem - Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, opiera się obecnie na szacunku i zaufaniu, „co może być troszkę zaskakujące biorąc pod uwagę naszą dotychczasową historię”. Mamy za sobą kilka wspólnych realizacji, takich jak konkurs na cmentarz czy pochówek odkrytych przez Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku szczątków obrońców Westerplatte oraz pogrzeb i Mirosława Jałowieckiego, człowieka, który kupił dla Polski Westerplatte – podkreślał dyrektor Buczkowski.

W trakcie dyskusji głos zabierali także przedstawiciele strony rządowej. Dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Piotr Szpanowski wskazał, że budżet państwa na realizacje inwestycji „Budowa Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 - Oddział Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku" przeznaczył ponad 381 mln zł. Z kolei dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, dr hab. Grzegorz Berendt wskazał, że Muzeum, pozaupamiętnieniem obrony Westerplatte i wszystkich uczestników wojny 1939 r przyczyni się także dla rozwoju Gdańska.

Foto: Adam Winger/Unsplash

Michał Cyrankiewicz-Gortyński

Redaktor
X
Używamy ciastka

Na tej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są wymagane do działania strony, inne są użyteczne, aby zapewnić Ci najlepsze wrażenia z korzystania z sieci..