O czym w kwietniu dyskutował Zespół ds. zdrowia Komisji Wspólnej

Zespół ds. ochrony zdrowia Komisji Wspólnej spotkał się w formie zdalnej 9 kwietnia br. Siedmiopunktowy porządek obrad posiedzenia przewidywał, poza dyskusją nad wnioskiem Związku Powiatów Polskich dotyczącym problemu z wyznaczaniem aptek dyżurujących w porze nocnej i w dni wolne od pracy, sześć projektów aktów normatywnych do zaopiniowania. Opinię pozytywną uzyskały trzy projekty:

• projekt rewizji Krajowego Planu Odbudowy i Odporności (KPO);
• projekt rozporządzenia ministra zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie leczenia uzdrowiskowego osób zatrudnionych przy produkcji wyrobów zawierających azbest (MZ 1515);
• projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie kursów kwalifikacyjnych dla ratowników medycznych (MZ 1506).

Opinię negatywną otrzymał projekt rozporządzenia ministra zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (MZ 1652). 

W przypadku dwóch projektów:

• projekt rozporządzenia ministra zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (MZ 1656)
• projekt rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie określenia szczegółowego sposobu przeprowadzenia procedury oceniającej, wzoru certyfikatu akredytacyjnego oraz sposobu obliczenia wysokości opłat za przeprowadzenie procedury oceniającej (MZ 1590)

Zespół ds. ochrony zdrowia i polityki społecznej odstąpił od opiniowania ze względu na niezakończone jeszcze uzgodnienia międzyresortowe i konsultacje w/w projektów. 

Pomimo zmiany prawa aptek chętnych do dyżurowania nadal brak

Na problem dostępności do aptek (a tym samym leków i wyrobów medycznych) w porze nocnej oraz w święta i dni wolne od pracy zwrócił uwagę Związek Powiatów Polskich, który w skierowanym do resortu zdrowia wniosku zaapelował o korektę obowiązujących w tym zakresie od 1 stycznia 2024 r. przepisów prawa farmaceutycznego.

Do większości zgłoszonych przez ZPP postulatów resort zdrowia odniósł się negatywnie i tylko w jednym przypadku resort wskazał na możliwość korekty przepisu art. 94 ust. 8 pkt 2 prawa farmaceutycznego. Zgodnie z tym przepisem do pełnienia dyżurów w porze nocnej lub dyżurów w dni wolne od pracy nie wyznacza się apteki ogólnodostępnej, jeżeli wobec podmiotu, który ją prowadzi w okresie 3 lat poprzedzających rok, w którym ma być pełniony dyżur, wydano: ostateczną decyzję w przedmiocie nakazania usunięcia w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień w prowadzeniu działalności objętej zezwoleniem na prowadzenie apteki ogólnodostępnej. Jak wskazywał Związek Powiatów Polskich „decyzja nakazująca usunięcie naruszeń” bardzo często wydawana jest w sprawach błahych i stanowi dla apteki pretekst do uchylania się od dyżurowania. 

- Mamy też i takie sygnały od samorządów, że podmiot prowadzący na terenie powiatu kilka aptek i jeżeli w stosunku do jednej z nich wojewódzka inspekcja farmaceutyczna wyda decyzję nakazującą usunięcie naruszeń, zasłania się taką decyzją oświadczając, że żadna z prowadzonych przezeń aptek nie spełnia warunków ustawowych do dyżurowania - wskazywała Bernadeta Skóbel, radca prawny ZPP.  

- W przypadku art. 94 ust. 8 pkt 2 prawa farmaceutycznego możemy rozważyć skrócenie przewidzianego w nim 3-letniego terminu o rok, czyli do dwóch lat - odpowiadała Katarzyna Piotrowska-Radziewicz, dyrektor Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji w Ministerstwie Zdrowia. Jednocześnie dyrektor Katarzyna Piotrowska - Radziewicz zapowiedziała, że zwróci się do Głównego Inspektora Farmaceutycznego z wnioskiem, o zweryfikowanie, czy wojewódzka inspekcja farmaceutyczna należycie kontroluje czy apteki, które uchylają się od dyżurów rzeczywiście czynią to na podstawie ustawowych przesłanek. 

Klauzula sumienia dla lekarza, kara finansowa dla szpitala

W ocenie strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego zawarta w projekcie rozporządzenia ministra zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (MZ 1652) propozycja w żaden sposób nie rozwiąże problemu dostępności legalnego zabiegu przerwania ciąży dla kobiet. Przypomnijmy projekt przewiduje, że w sytuacji, w której w danym szpitalu kobieta nie będzie mogła skorzystać z legalnego zabiegu przerwania ciąży (zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami aborcja jest legalna jedynie w dwóch przypadkach: gdy zagrożone jest życie i zdrowie kobiety lub gdy ciąża jest skutkiem czynu przestępczego) ponieważ zatrudnieni w tym szpitalu lekarze zasłonią się tzw. klauzulą sumienia, to na szpital będzie mogła zostać nałożona albo kara finansowa w wysokości 2% wartości kontraktu albo rozwiązania umowy z NFZ. W ocenie resortu zdrowia zaproponowane rozwiązanie jest w obecnej sytuacji jedynym dostępnym, które może spowodować, że - jak powiedział wiceminister zdrowia Marek Kos - kobiety nie będą umierać w szpitalach. Jednocześnie przedstawiciele resortu zdrowia argumentowali, że inne rozwiązania np. przewidujące zmianę przepisów dotyczących tzw. klauzuli sumienia w ustawie o zawodzie lekarza i lekarza dentysty są obecnie niemożliwe do wprowadzenia.

- Nawet państwo nie podjęli próby tego, żeby tę ustawę [o zawodzie lekarza i lekarza dentysty] zmienić. Resort nie podjął żadnych prac legislacyjnych w tym kierunku. Jestem pewna, że jeżeli państwo wprowadzą projektowane rozwiązanie do rozporządzenia, to ustawa [ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty w zakresie tzw. klauzuli sumienia] się nigdy nie zmieni. Albo się zmieni w kształcie, który być może nawet wzmocni klauzulę sumienia - mówiła w imieniu strony samorządowej KWRiST Bernadeta Skóbel, radca prawny Związku Powiatów Polskich.

Ostatecznie Zespół ocenił projekt negatywnie, co zgodnie z treścią posiadanego od KWRiST upoważnienia oznacza, że projekt powróci na kwietniowe posiedzenie KWRiST.